در این کارنامه که در سال 1346 هجری قمری برابر با 1927 میلادی از خامه یک تن عراقی عرب نژاد تراوش نموده است. نویسنده بسیاری از حقایق را که شاید بازگو کردن آنها برایش ناگوار بوده، ناگریز اعتراف نموده است. او از دادگستری و مردم نوازی شاهنشاهان ایران گفته و حتی از شاپور دوم که تازیان ناروا وی را ستمگر خوانده و به ذوالاکتاف شناخته اند، به نیکی یاد کرده و می نویسد: شاپور در آبادانی کشورهایی که در زیر فرمان داشت دلبستگی شایانی نشان می داد و در راه آسایش مردم آن سرزمینها تلاش می کرد....
در این کتاب ضمن اشاره به دستوری عمومی برای مسافرت به عراق و بازگشت از آنجا به وطن، تاریخ و جغرافیای عراق، و عتبات مقدسه عراق اعم از کربلای معلی، نجف اشرف، کاظمین، کوفه، بغداد و سامرا برای خواننده تشریح شده است.
در تاریخ ادبیات فارسی از ده منظومه با عنوان «کارنامه» آگاهی داریم. کارنامه منظومهای در قالب مثنوی است که در آن شاعر با زبانی هزلآمیز سخن میگوید و با تعبیراتی هجوآلود، درباریان را نکوهش میکند. کارنامه نوع ادبی مستقلی است و کمتر از 250 سال در تاریخ شعر فارسی رواج داشته است. برخی از شاعران معروف که هر کدام جایگاهی در شعر فارسی دارند، کارنامه سرودهاند. در کتابها و مقالههایی که به شعر فارسی و سنایی پرداختهاند، بیشتر به «کارنامه بلخ» سنایی ـ به سبب اهمیتی که او در شعر فارسی دارد ـ اشاره کرده و بدون توجه به کارنامههای دیگر، آن را جزئی از شهر آشوبها یا قطعهای اخوانی دانستهاند. در فرهنگهای لغت، دانشنامهها و دایرهالمعارفها، مدخلی برای کارنامه به عنوان نوع ادبی نگشودهاند. در این مقاله، ضمن معرفی منظومههایی با نام کارنامه، آنها را از لحاظ شکل، درونمایه، مخاطب، ساختار و مناسبات بینامتنی بررسی کرده و نشان دادهایم که کارنامه نوع ادبی ویژهای است.