کتابخانه مجازی ادبیات

محمد درخشش در مقدمه کتاب خطابه آقای سیدحسن تقی زاده می گوید: در طی سلسله سخنرانی های سال 1337 باشگاه مهرگان به علت آنکه، نهضت مشروطیت ایران قسمت مهمی از تاریخ کشور ما را تشکیل میدهد اینجانب برای روشن شدن نکات تاریک این نهضت تاریخی از دانشمند محترم جناب آقای تقی زاده درخواست نمودم مشاهدات و اطلاعات خودشان را ضمن یک یاد دو سخنرانی در باشگاه مهرگان برای معلمین بیان نمایند و بسیار از ایشان متشکرم که دعوت بنده را قبول فرمودند و در باشگاه مهرگان به ایراد یک سلسله سخنرانیهای مفید و مهم اقدام نمودند.

سرزمین کهنسال دلاوران ایران باختری از نظر جغرافیای تاریخی و تاریخ مرموز و ناشناخته است. اگر آنطور که در خارج از ایران محققانی چون هرتسفلد، دمرگان، مینورسکی، رالنسن، سر ارول استین برای بررسی گذشته های این سرزمین کوشیده اند فضلای کشور نیز توجهی ابراز می داشتند. اینک بسیاری از زوایای تاریک تاریخ چند هزارساله میهن ما روشن شده بد. نخستین کتابی که درباره لرستان به چاپ رسید مجموعه ای از غلامرضا خان والی و انیس المسافر نام داشت. کتاب مذکور در بوشهر به چاپ رسیده و مشتمل بر آگاهی هایی در مورد جانوران شکاری و فرمانروایان لر از حسین خان والی تا زمان مولف است، پس از آن باید از جغرافیای نظامی لرستان تالیف سپهبد رزم آرا نام برد که مشتمل بر جغرافیای مناطق با توجه به جنبه نظامی انها و ورود قوای دولتی به لرستان و سرکوبی عشایر این منطقه می باشد. آقایان بهمن کریمی و محمدعلی امام شوشتری نیز چند صفحه ای از کتابهای جغرافیای تاریخی غرب ایران و تاریخ جغرافیایی خوزستان را به لرستان اختصاص داده اند. با این حال تا به امروز کتابی که منحصر به تاریخ یا جغرافیای تاریخی این قسمت از ایران باختری باشد تالیف نشده است.

این کتاب شرح حال و بررسی زندگی عده‌ای از زنان عصر پهلوی، به ویژه چهار زن پر نفوذ دربار است که به نوعی در جریان حوادث سیاسی، عزل و نصب رجال، سقوط کابینه‌ها، و حضور بیگانگان در کشور نقش داشته‌اند .در کتاب خصوصیات و جنبه‌های مهم زندگانی هر یک از این زنان براساس اسناد و مدارک تاریخی ذکر گردیده که عبارت‌اند از :تاج‌الملوک (ملکه مادر)، شمس، اشرف و فرح پهلوی .کتاب با مقدمه دکتر باقر عاقلی و پیشگفتار مولف آغاز می‌شود ;آن گاه مباحث کتاب با این عناوین ادامه می‌یابد" :کودتای "1299، "تاج‌الملوک دولتشاهی"، "ملکه مادر تاج‌الملوک"، "فوزیه عروس دربار"، "ملکه ثریا پهلوی"، "شمس پهلوی"، "اشرف پهلوی"، "فرح پهلوی (دیبا .("کتاب با عکس‌هایی از زنان نامبرده و سایر رجال و دولتمردان دوران پهلوی همراه است .

در سال 1307 قانون اعزام محصل به اروپا بنیان نهاده شد. قرار شد بر این اساس دارندگان دیپلم در امتحان عمومی شرکت جویند و افراد برتر در رشته‌های موردنظر با پول دولت در اروپا تحصیل کنند تا پس از بازگشت به ایران بتوانند دیگر افراد وطن را از دانش و بینش خود بهره‌مند سازند و با تعلیم اندوخته‌های ذهنی خود به دیگران، وسیله انتقال دانش جدید به نسل‌های آینده شوند. این کتاب دربرگیرنده اسناد ارزنده و گویای این حرکت علمی و فرهنگی است که حکایت از سعی و کوشش دانشجویان ومراقبت و مواظبت سرپرستان می‌کند و اشارتی هم دارد به کسانی که یا فریفته زرق‌وبرق تهران فرهنگی شدند یا در دادم افکار و عقاید مادی‌گری و مسائل کمونیسم افتادند. گفتنی است این اسناد مربوط به سال‌های 1307 تا 1313 می‌باشد.