آنچه در این کتاب میخوانید نخست به صورت چهل و چهار مقاله از 27 بهمن 1343تا 19 اردیبهت 1344 شمسی در روزنامه یومیه صبح آژنگ چاپ تهران انتشار یافت، و اکنون پس از تجدیدنظر و گروه بندی مطالب در اختیار شما قررار می گیرد، قسمت هایی از آنچه در روزنامه آژنگ به چاپ می رسید به طور منظم در بولتن اکوآف ایران در تهران به زبان انگلیسی منعکس می گردد.
کتابی که ترجمه آن اینک از نظر شما میگذرد رساله مختصری است که بیشتر برای تدریس در مدارس نوشته شده است. فلیسین شاله، درین رساله موجز سعی کرده است چنانکه شیوه اوست تمام مسائل مهم متافیزیک را با بیان ساده و دلپذیری مطرح و تقریر کند. بیان او در مورد مباحث فلسفی بیان یک فیلسوف نیست بیان یک معلم است. بیان او در مورد انتقاد، معتدل و در قضاوت، محتاط جلوه می کند. اقوال و آراء را با بیان ساده و موجزی تقریر می نماید و در همه حال سعی دارد تمام مطالبی را که درباره هر کدام از مسائل متافیزیک گفته اند، تا حدامکان جمع و نقل نماید. معذلک بدون سابقه ذهنی درک مطالب او دشوار خواهد بود. خواننده این کتاب وقتی به خوبی می تواند این مسائل مهم و دقیق و مبهم را درک کند که با جمال از تاریخ فلسفه را می توان توصیه کرد. خواننده ایرانی در چنین مواردی می تواند به کتاب نفیس "سیر حکمت در اروپا" مراجعه نماید.
مطالبی که در این دفتر جمع آوری شده است مقالات و نقدهایی است که در طی دوازده سال گذشته به مرور نوشته و در مجله های مختلف، به خصوص در نشر دانش چاپ شده است. سه مقاله و نقد قبل از انقلاب و مابقی بعد از انقلاب نوشته شده است، بعضی مقاله است، بعضی مطالبی است که به مناسبتهایی به عنوان سرمقاله نوشته و در نشر دانش چاپ شده است بعضی دیگر نقدهایی است که بر کتابهای فارسی و انگلیسی نوشته شده است. همه مقالات و نقدها تالیفی است به استثنای یک مقاله که از انگلیسی ترجمه شده است و آن مقاله "نزاع دیوانگان با خدا" نوشته هلموت ریتر است. (تاریخ و محل اولین چاپ مقالات و نقدها در انتهای هر مقاله ذکر شده است)
فرهنگ اصطلاحات روزنامه نگاری دارای هفتصد مدخل است، که نویسنده با سال ها پژوهش و بررسی و کار از نزدیک در روزنامه ها و چاپخانه ها به دست آورده است و اگر حتّی آن طور که برزین آورده، تنها دربرگیرندۀ اصطلاحات روزنامه نگاری و نه چاپ است ( به غیر از برخی استثناها)، روزنامه نگاران و تاریخ نویسان مطبوعات می توانند به پیروی از گفتۀ گردآورنده:«مؤلّف، این فرهنگ را با تصوّر اینکه بدون عیب و نقص است، عرضه نمی دارم. بلکه به عنوان پیش نویسی تا در آینده بزرگترها و دانشمندان به رفع ایراداتش بپردازند» آن را بیش از دو هزار واژه یا مدخل رسانده و بر غنایش بیفزایند. در زیر واژه ها و اصطلاحاتی به گونۀ نمونه آورده می شود: آزادی مطبوعات، اجازۀ چاپ، ادارۀ کلّ مطبوعات، اسم مستعار، امضاء محفوظ، اوراق مقاله، بند، پاراگراف، پانویس، تحلیل، تیتر خبری، تیتر تبلیغی، حقوق روزنامه نگار، خبرساز، خبرهای کوتاه، خلاصه خبر، خودسانسوری، دیدگاه، روزنامۀ رسمی، رنگین نامه، زیرآبی، ژورنالیست، ژورنالیستی(نوع برخورد با مسائل روز) ، ژورنالیسم، سرهم بندی، سوال پیچ، سوق الجیشی ، شانتاژ، شعار، صفحۀ خوانندگان، صفحۀ سفید (کار روزنامه نگاران بر علیه جریان سانسور)، کارت های خبری، کاغذ اخبار، کامپوست، کلمه به کلمه، مدیر مسئول، مطبوعات زیرزمینی، مطبوعات مخفی، نمونه خوانی، ننگین نامه، وارونه جلوه دادن، وزین، ویرایش و ......
سیر تألیف و تنظیم فهرست مطبوعات ایران با محمدعلی خان تربیت آغاز میشود که اوایل سال 1290 توسط دوستانیش از وجود فهرستی دیگر آگاه میشود با عنوان «صورت جراید و جرایدی که در خارج ایران به زبان فارسی طبع شده» تألیف مستر ه. ل. رابینو. اما این کتاب شناسنامه مطبوعات ایران از سال 1215 تا 1357 شمسی را به ترتیب الفبایی در خود جای داده است.