کتابخانه مجازی ادبیات

در این کتاب مقالات، خاطرات و نوشته‌هایی در معرفی دکتر محسن هشترودی با این عناوین به طبع رسیده است" :گاهشمار زندگی پروفسور محسن هشترودی/ محمد ابراهیم اعلائی"، "گام به گام و آرام با شعر معاصر/ منوچهر آتشی"، "دکتر هشترودی، فرزانه زمان و یگانه دوران/ حسن حاج سید جوادی"، "خاطراتی از استاد هشترودی/ احمد حقانی"، "راز توسعه نیافتگی/ محمد سرشته"، "هشترودی و فصلی از جنبش دانشجویی ایران/ هادی سودبخش"، "چهره اجتماعی استاد هشترودی/ احمد شرف‌الدینی"، "مسیر ناپیوسته تکامل ریاضیات و مقام ریاضیات ایرانی/ پرویز شهریاری"، "روش‌های کلیدی و نتایج باور نکردنی در ریاضیات/ امیرعلی شهنی کرم‌زاده"، "ریاضیات کلید راه توسعه/ رضا صدوقی"، "دکتر هشترودی یگانه آموزگار من/ عباس صدوقی"، "نظریه پردازی علمی و حل مسائل اقتصادی در جامعه ایران/ حسین عظیمی"، "در راستای ادای دین به استاد هشترودی/ عبدالحسین مصحفی "و "علوم شناختی/ مهران مهاجر ."در بخشی از کتاب چهار مقاله از دکتر هشترودی با این عناوین درج شده است1 : تاثیر علوم در ادبیات و هنر، 2 اندیشه علمی، 3 نمونه‌بندی ریاضی، 4 مقدمه‌ای بر یک کتاب فلسفی .

تاريخ ادبيات ایران از صفويه تا عصر حاضر، اثر ادوارد براون، بررسى ادبيات ایران از صفويه تا عصرحاضر مى‌باشد كه به زبان انگليسى و قبل از سال 1926م، نوشته شده است. این اثر توسط دکتر بهرام مقدادی به زبان فارسی ترجمه شده و تحشیه و تعلیق آن نیز توسط دکتر ضیاءالدین سجادی و دکتر عبدالحسین نوائی صورت گرفته است. كتاب «تاريخ ادبيات ایران»، حاصل سى سال كوشش، تحقيق و مطالعه مداوم نویسنده است و در چهار جلد نوشته شده است كه جلد چهارم آن (جلد حاضر)، سلسله‌هاى صفويه، قاجاريه و اوايل پهلوى را در بر مى‌گيرد. نویسنده، هدف خويش را از تدوين و تأليف كتاب، اين‌گونه بيان مى‌دارد: «ساليان دراز مرا آرزو اين بود كه حديث كاميابى‌هاى معنوى و ادبى ایرانیان را بنويسم. يكى از مورخين در تاريخ انگلستان كتابى دارد كه درخور اعلى درجه ستايش است؛ نام آن داستان‌نويس، «گرين» و عنوان كتاب نفيسش، «تاريخ مختصر انگليس» است. نگارنده نيز دل در اين راه بسته بود كه سرگذشت ایران را اندكى به همان اسلوب بپردازد... كتاب‌هاى فراوانى درباره ایران نوشته‌اند، لكن تا امروز كمتر كسى را آن همت بوده است كه داستان بسيار دل‌انگيز اين كشور پهناور را به‌نحو جامع و درعين‌حال، بالنسبه موجز و مختصر به رشته تحرير درآورد. در مقدمه محقق، توضيحات مفيد و مفصلى پيرامون نویسنده و كتاب وى، داده شده است. در مقدمه نویسنده نيز به زحمات وى و اهميت و ارزش كتابش، اشاره شده است. متن اصلى كتاب، شامل سه بخش و ده فصل مى‌باشد كه بخش اول آن، از فصل اول تا پنجم، تحت عنوان «نكات عمده تاريخ ایران در قرن اخير»، بخش دوم، از فصل پنجم تا فصل هشتم با عنوان «شعر فارسی در چهار قرن اخير» و بخش سوم، از فصل هشتم تا دهم با عنوان «نثر فارسی در چهار قرن اخير» مطرح گرديده است

كتاب در بر دارنده‌ي مقدمه‌اي مبسوط در شرح انديشه‌هاي فلسفي آخوندزاده مي‌باشد. آخوند زاده كه به زبان هاي شرقي آشنايي و با فرهنگ جهان آشنايي به سزا داشت، جداً معتقد بود كه الفباي مرسوم و متداول عربي، با آن سختي ها و دشواري ها و نقايص و معايبي كه دارد، يكي از بزرگ ترين علل ناداني و عقب ماندگي ملل اسلامي است و با اين عقيده بود كه درصدد برآمد كه الفباي عربي را اصلاح و آن را براي احتياجات مردم تركي و فارسي زبان مناسب سازد. آخوند زاده در سال ١٢٣٦ شمسي از تنظيم نخستين الفباي اختراعي خود كه يك الفباي بدون نقطه با حروف متصل بود فراغت يافت و رساله اي نيز براي پيشنهاد كردن اين الفبا به جاي الفباي عربي فراهم آورد. در اين رساله كه به فارسي نوشته شده بود، نويسنده پس از ذكر نقش مهم الفبا در ترقي و پيشرفت فرهنگ و تمدن ملل و اقوام، از تاريخ خطوط و معايب ملل اسلامي و لزوم تغيير خط عربي و مزاياي الفباي پيشنهادي خود به تفصيل سخن رانده و راه هاي رفع اين معايب را نيز نشان داده بود. این کتاب دربردارنده ی چندین مقاله و یادداشت از اوست که درباره ی جامعه، فلسفه، ادبیات و زندگی خودش نگاشته شده اند. این کتاب در سال 1351 توسط انتشارات آوا و به کوشش باقر مومنی منتشر شده است.