کتابخانه مجازی ادبیات

با توجه به گسترش روزافزون روابط فرهنگی-اقتصادی-تجاری و سیاسی جمهوری اسلامی ایران با کشور رومانی و با توجه با اینکه در کشور ما تاکنون هیچ کتابی به زبان رومانی فارسی چاپ نشده است. مولف بر ان شد که کتابی تحت عنوان مکالمات روزمره و دستور زبان رومانی به فارسی تهیه و توسط انتشارات اشراقی چاپ و در اختیار علاقمندان و دانشجویان و مسافران محترم قرار دهد.

این مجموعه دربرگیرنده‌ی 65 مقاله‌ی دومین همایش پژوهش‌های ادبی است. این همایش در سال 1381 به همت مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس و با همکاری انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی و دانشگاه الزهرا برگزار گردید. مقالات عرضه شده در این مجموعه "زبان و ادبیات ایران باستان"، "ادبیات فارسی کلاسیک"، "ادبیات معاصر"، "زیباشناسی و بلاغت"، "نقد ادبی و ادبیات تطبیقی"، "زبان و ادبیات فارسی در خارج از مرزها"، "مطالعات زبان‌شناسی".

سید محمود نشاط در مورد موضوع کتاب می گوید: ادات تشبیه در زبان فارسی که اصل آن مربوط به علم بیان و بدیع و شرح آن مرتبط با دستور زبان فارسی است انتخاب نمود و اگرچه ناگریز به ذکر برخی از اشارات و اصطلاحات بیانی گردیده است اما مقصود حقیر جمع آوری و بحث در اقسام ادات تشبیه از لحاظ دستور زبان فارسی است. نکاتی که همچنان در این مقدمه یادآور می گردد: یکی اینکه سعی نمود بامکرر کردن مثال بر طول ملال نیفزاید و در هر مورد به ذکر یک تا پنج شاهد قناعت ورزید و در صورت لزوم امثله و شواهد دیگر را با تعیین صفحه و سطر کتاب ماخذ به حاشیه موکول ساخت. اشعار را غالبا از منوچهری دامغانی چاپ دبیرسیاقی که فی الواقع استاد تشبیه نیز می باشد و تشبیهات وی در نهایت متانت و استواری است برگزید تا مراجعه به شواهد و نظائر موضوع سهل باشد و نیز مثال نثر را به مناسبت وضوح و به منظور اختصار حذف نمود. ادات تشبیه و قیود و پسوندها و غیره را برای سهولت کار مراجعان به طریق الفبائی منظم ساخت و توضیحات و مطالب را با شماره های مستقل مجزا نمود و صفحات و سطور مراجع و ماخذ را ذیل مطالب بیان داشت. از توضیح واضحات و تکرارهای زائد چشم بپوشید و با عبارتی سهل و ساده نگاشت تا درخور استفاده همگان باشد.

دکتر سید محمود نشاط کتابی را در بیان صناعات ادبی نگاشت. فایده دانستن صنایع بیان و بدیع برای شاعران در کاربرد به جا و درست از آن نهفته است و برای غیرشاعران در بهره گیری و لذت از کلام شاعرانه. دکتر نشاط در جلد اول زیب سخن یا علم بدیع فارسی، علاوه بر بیان مقدمات این علم، صنایع را به ترتیب الفبا بیان کرده و حرف الف از صناعات تا صنعت التفات را آورده است. جلد دوم نیز شامل: ادامه صنعت التفات تا حرف جیم است که مقدمه های مبسوط بدیع و اصطلاحات علوم بلاغت، نقد الشعر، انواع محسنات، صنایع نظم و نثر بدیع با امثله متعدد پارسی و عربی را نیز در بر گرفته و مابقی صنایع (از جیم به بعد) را موکول به مجلد سوم کرده است. وی در پایان، فهرست کاملی از مفاد این مجلد تهیه کرده است که شامل فهرست: صناعات و محسنات، فهرست مطالب، نامها و القاب، کتابها و رساله ها، جایها، قبایل و طوایف، جانداران، آیات قرآنی، احادیث، اشعار عربی، سالها و روزها، علائم اختصاری و اغلاط چاپی است. این کتاب توسط شرکت سهامی چاپ و انتشارات کتب ایران در سال 1347 به چاپ رسید.