کاربرد نظریه زمان هارالد واینریش در دو متن داستانی فارسی بوف‌کور و سووشون نشان می‌دهد تقسیم‌بندی متون بر اساس زمان‌های فعلی به دو دسته نقل و بحث توسط واینریش در داستان فارسی نیز قابل تشخیص است. زمان‌های نقلی، حال و آینده بخش‌هایی از متن را می‌سازند که بیشتر جنبه بحث و گفت‌وگو دارند. از سوی دیگر زمان‌های گذشته ساده، گذشته استمراری و گذشته دور (بعید) بیشتر بخش نقلی و حکایتی متن‌ها را تشکیل می‌دهند. دیگر اینکه هر دسته حال، آینده و گذشته خاص خود را داراست. در نظام بحث، زمان نقلی نقش پس‌نگری، حال نقطه صفر و آینده نقش پیش‌نگری دارد. در نظام نقل، گذشته دور نقش پس‌نگری دارد و گذشته ساده و استمراری هر دو نقطه صفر هستند. در زبان فارسی زمانی که نقش پیش‌نگری را در این نظام داشته باشد، وجود ندارد. سرانجام اینکه در نظام نقل، دو زمان گذشته ساده و استمراری عملکردی در جهت برجسته‌سازی دارند. قسمت‌هایی که با گذشته استمراری می‌آیند در پس‌زمینه و نقاط دور صحنه قرار می‌گیرند؛ درحالی‌که مورد اصلی حکایت که با گذشته ساده می‌آید در جلو صحنه قرار دارد.

منابع مشابه بیشتر ...

63175107d6aec.jpg

آری بوف کور هدایت را باید سوزانید

حسن قائمیان

حسن قائمیان کتابی با عنوان آری بوف کور هدایت را باید سوزانید تالیف کرده است که درنظرش مورد بوف کور است و در سال 1333 ضمیمه نشریه ماهانه آپادانا چاپ شده است

602bda532df7d.png

هدایت و سپهری

بهرام مقدادی

هدایت و سپهری هیچ‌کدام در جستجوی پیگیر برای یافتن «حقیقت» به آن دست نیازیدند؛ هر دو در ذن ـ بودیسم مطالعاتی داشتند و هیچ‌یک از این دو با پاره زن در روان خود، در آشتی نبودند. در این کتاب نویسنده کوشیده تا نظریه‌های جدید نقد ادبی بر «بوف کور» صادق هدایت و شعرهای سهراب سپهری اطلاق شود.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

586559235ed8c.PNG

بررسي معناشناختي استعاره زمان در داستان‌هاي کودک به زبان فارسي (گروه‌هاي سني «الف»، «ب» و «ج»)

فرزان سجودی

استعاره يکي از مهم‌ترين موضوعات زبان‌شناسي شناختي است. هدف اين مقاله بررسي وجود و کيفيت استعاره مفهومي «گذر زمان به مثابه حرکت در مکان» در قصه‌هاي کودک در گروه‌هاي سني «الف»، «ب» و «ج»، در چارچوب معناشناسي شناختي بر اساس نظريه معاصر استعاره ليکاف است. روش پژوهش به صورت توصيفي ـ تحليلي، و جمع‌آوري داده‌ها اغلب به روش کتابخانه‌اي است. در اين مقاله، نتايج مطالعه شصت کتاب کودک بررسي شده است. يافته‌هاي مقاله به اين شرح است: 1. به نظر مي‌رسد کودک فارسي زبان در گروه‌هاي سني مورد بررسي مفهوم زمان را به واسطه حرکت در مکان درک مي‌کند و اين نه تنها از طريق حرکت خطي در راستاي افقي و عمودي امکان‌پذير است، بلکه از لحاظ کيفي، جهت حرکت مي‌تواند متفاوت باشد. به اين معنا که حرکت مي‌تواند به صورت حجمي، فضا يا ظرفي را پر کند، سطحي را بپوشاند يا به شکل تغيير حالت و وضعيت خود را نشان دهد. 2. کودک فارسي زبان در گروه‌هاي سني مورد بررسي نه تنها مفهوم زمان را به واسطه حرکت در مکان درک مي‌کند، بلکه عملکرد الگوي نگاشت «زمان چيز است»، «آن چيز در حرکت است» در استعاره زمان، با فرافکني هستي‌شناسانه به ماه و خورشيد و اشيا پيرامون کودک وابسته است و بر درک مفهوم زمان تاثير مستقيم دارد. 3. نظريه معاصر استعاره ليکاف ابزار نظري مناسبي براي بررسي ساختار مفهومي داستان‌هاي کودک به زبان فارسي است، البته، اين نظريه جهان شمول و فرهنگ بنياد است.

پژوهش‌ها/نقد و نظریه ادبی پژوهش‌ها/پژوهش در ادبیات کودک
مقاله
57ceedbb18b0c.PNG

بازی نشانه‌ها و ترجمه شعر

فرزان سجودی

در این مقاله، از‏ منظری نشانه‌شناختی و بر مبنای‏ مکتب پسا‏ساخت‏گرایی به ترجمه شعر نگریسته‏ایم. توجه به بازی و سیلان نشانه‌ها در فضای باز گفتمانِ شعر، روابط بینا‏نشانه‌ای و بینا‏متنی و وجود رمزگان‌های فرهنگی درون متن شعر، رابطه ترجمه و سپهر‏نشانه‌ای از مباحث مورد توجه ما در این مقاله است. ترجمه شعر همواره عرصه‌ای بحث‏برانگیز و قابل تأمل بوده و یکی از مسائلی که این کار را دشوار می‌کند، بازی نشانه‌ها و حضور رمزگان فرهنگی است. به‏یقین، ترجمه‌های تحت‏اللفظی توان انتقال کیفیت شعری را ندارند و در بسیاری از ترجمه‌ها، روابط درون‏متنی و بینا‏نشانه‌ای و حتی ماهیت نشانه‌ها تغییر می‌کند. هدف ما از نگارش این مقاله آن است که نشان دهیم هنگام ترجمه شعر، برخی نشانه‌ها حفظ می‌شوند، برخی به نشانه‌های متناسب با رمزگان فرهنگی زبان مقصد تغییر می‌کنند و بعضی هم محو می‌گردند. بدین منظور، ترجمه‏های کریم امامی و احمد محیط را از شعر‏های شاعرانی چون سپهری، فروغ فرخ‏زاد، شاملو و نیما یوشیج بررسی کرده‏ایم تا نشان دهیم که بازی نشانه‏ها ترجمه شعر را دشوار می‏کند. از‏سویی دیگر، در روند ترجمه، مترجم پیوسته در فضایی بینا‏فرهنگی میان فرهنگ زبان مبدأ و مقصد قرار دارد. در این فضا، رمزگان‌های مشترکی وجود دارند که فضای نشانه‌ای گسترده‌ای را می‌سازند. این فضای بافتمند فرهنگی و تاریخی، همان سپهر‏نشانه‌‌ای است. در فرایند ترجمه، از یک سپهر‏نشانه‌‌ای به سپهر‏نشانه‌‌ای دیگر می‌رویم.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران پژوهش‌ها/نقد و نظریه ادبی
مقاله