رمان یکی از مهم‌ترین و پرمخاطب‌ترین انواع ادبی در میان طبقات گوناگون مردم به شمار می‌رود. رمان فلسطینی، نمونه‌ای از این نوع ادبی در ادبیات معاصر عربی است و می‌توان آن را از بهترین نمونه‌های رمان عربی معاصر دانست. رمان فلسطینی که در سایه اشغال صهیونیستی رشد یافته، بازتابی از درگیری‌ها، تقابل‌ها و تناقض‌های ناشی از این اشغالگری است؛ به گونه‌ای که می‌توان آن را تصویری واضح از دوگانگی میان دشمنان اشغالگر و صاحبان اصلی این سرزمین دانست؛ علاوه بر این، انواع دیگری از تقابل را نیز میان فلسطینی مبارز و سازشکار، میان مبارزان و مؤسسات فلسطینی، میان فقرا و ثروتمندان، میان شرق و غرب و ... می‌توان یافت؛ اما سحر خلیفه، همچون سایر ادیبان زن عرب، جنبه‌ای دیگر از تناقض و تقابل در جامعه خود را نیز مورد توجه قرار می‌دهد و آن تقابل میان زن و مرد در جامعه سنتی و مردسالار فلسطین است؛ همچنین دوگانگی محدودتری میان زن تحصیل‌کرده و زن سنتی خودنمایی می‌کند که باعث می‌شود زن فلسطینی تحصیل کرده و آگاه، در مرکز شبکه‌ای پیچیده از دوگانگی‌ها و تقابل‌ها قرار گیرد. بر این اساس می‌توان گفت که موضوع غالب و مایه اصلی رمان‌های سحر خلیفه را همین دوگانگی‌ها، تناقض‌ها و تقابل‌ها شکل می‌دهند. گرچه در نهایت، تمامی این دوگانگی‌ها در قالب یک دوگانگی بزرگ‌تر ـ یعنی تقابل میان فلسطینی و اسرائیلی ـ رنگ می‌بازد.

منابع مشابه بیشتر ...

6162fdb822ce9.png

قصه، داستان کوتاه، رمان؛ مطالعه‌ای در شناخت ادبیات داستانی و نگاهی کوتاه به داستان‌نویسی معاصر ایران

جمال میرصادقی

روی‌آوری به ادبیات جدید، به تقریب از اوایل مشروطیت در ایران آغاز شده است، با کتاب‌هایی نظیر سیاحتنامه ابراهیم بیگ زین العابدین مراغه‌ای و مسالک المحسنین میرزا عبدالرحیم طالبوف که در واقع داستان به صورت معمول و شناخته شده امروز نبود، بلکه داستان - مقاله یا مقاله‌ای رمان‌گونه بود که به قصد انتقاد از اوضاع اداری و اجتماعی روزگار نوشته شده بود. اساس این کتاب بر پنج بخش نگاشته شده است: قصه و قصه‌های عامیانه، داستان و داستان کوتاه، رمان، پیشکسوت‌های داستان کوتاه، نگاهی کوتاه به داستان‌نویسی معاصر ایران.

614b4d7257c4c.jpg

ساخت رمان

ادوین میور

این کتاب تنها اثر کامل و مستقل ادوین میور درباره نقد ادبی است. ساخت رمان در حقیقت نتیجه یکی از بهترین مطالعات و بررسی‌های نظری درباره رمان است. در این کتاب نوعی وجوب متافیزیکی یافت می‌شود که خواندن آن انسان را به هیجان می‌آورد. محور اصلی کتاب، فصل درخشانی است که بر آن زمان و مکان نام نهاده شده است. میور با تواضع تمام می‌کوشد طرح‌ها را چنان که هستند شناسایی و طبقه‌بندی کند، نه آن‌طور که باید باشند . او می‌گوید: تنها چیزی که می‌تواند درباره رمان مطلبی به ما بگوید، همانا خود رمان است. این کتاب به نثری ساده اما مختصر و شاعرانه نوشته شده است