«بديعيات» به عنوان فني نو و بي سابقه در دورهاي از تاريخ ادبيات عربي پديد آمد که به دوره انحطاط موسوم است. بررسي اين فن به عنوان نمونهاي از شعر و ادب اين دوره، هر پژوهشگري را درباره تسميه اين برهه از تاريخ ادبيات عربي دچار ترديد ميکند. زيرا خيل عظيم دانشمندان و اديبان و شاعران اين دوره، با هزاران اثر ارزشمند اگر از شکوفايي حکايت نکند، بيانگر انحطاط نيز نميباشد. بديعيات گرچه ريشه در مدايح نبوي دارد ولي به عنوان فني مستقل ابراز وجود کرد و بديعيهسرايان نامآوري در اين عرصه هنرنمايي کردند و صنايع بديعي را در تکتک ابيات قصيده خود به تصوير کشيدند، و آن گاه در تبيين رموز و غموض فنون بديعي خود شروحي ارزشمند را به رشته تحرير درآوردند که کتاب «خزانه الادب» ابن حجه حموي نمونهاي از آنهاست.
در فن آرایش سخن و صنایع بدیعی "سوال و جواب" را یکی از محسنات بدیع معنوی به شمار آورده اند و آن چنان است که شاعر در بیتی و یا چند بیت و یا بیش از آن، سخن خود را به صورت پرسش و پاسخ موضوع می کند و این تفنن ادبی، گاه چندان به درازا میکشد که از آغاز تا پایان یک قصیده طولانی را نیز دربر میگیرد. کتاب حاضر که "گفتگو در شعر فارسی" نام دارد بیشترین اشعاری را که تاکنون به شیوه پرسش و پاسخ سروده شده اند، شامل میشود.
موضوع این کتاب «شعر فارسی در پنجاه سال اول قرن نهم هجری یا دوران حکومت شاهرخ» است که این دوران از ادوار مهم تحول ادبی در ایران است. این دوره را نمیتوان از ادوار درخشان ادبی ایران دانست و آثار ادبی آن را با آثار ادواری چون دوران حکومت اسماعیل سامانی و محمود غزنوی و سنجر سلجوقی و ناصرالدین شاه قاجار برابر شمرد. اما شعر و شاعری این عصر از جهاتی دیگر درخور توجه و شایسته تحقیق است. نخست از جهت رواج شعر و وفور شعرا و اهتمامی که در تربیت و حمایت ایشان به کار میرفته و دیگر آنکه در شعر این دوره کیفیات تازهای پدید آمد که میتوان آنها را مقدمه ظهور سبک معروفی که به «سبک صفوی» یا «سبک هندی» مشهور است دانست.
هدف نویسنده در این کتاب، شناساندن تاریخ و ادب دوره ممالیک و مقایسه شعر این دوره با شعر دورههای عباسی و اموی و جاهلی بوده است و سعی بسیاری نموده تا این مقایسه را بدون هرگونه پیشداوری انجام دهد. بنابراین این کتاب در بررسی شعر دو عصر ممالیک و عثمانی به نگارش درآمده است.
کهن الگو، صورت ازلی، صورت مثالی و بهبیان یونگ، «آرکی تایپ»، عبارت از طرح کلی آن دسته از رفتارهای بشری است که در ناخودآگاهی جمعی ریشه دارند. از مهمترین کهن الگوهایی که یونگ،آنها را بررسی کرده است، میتوان آنیما (مادینه روان مرد)، آنیموس (نرینه روان زن)، پرسونا (نقاب اجتماعی فرد)، سایه و خود را نام برد. هدف اصلی از نوشتار حاضر، بررسی نمود آنیما در ذهن وزبان شاعر و اندیشمند معاصر عرب، خلیل حاوی است؛ زیرا واکاوی سرودههای این شاعر، به ویژه دو مجموعه نهرالرماد و بیادرالجوع او، حضور آنیما را در ذهن سراینده و نمود آشکار و ماندگار آن را درزبان سروده هایش آشکار می کند.