شعر به اشاره در باب چیزی می‌پردازد که نمی‌توان آن را بیان کرد و اصولاً قابل بیان به نثر و زبان نثر و یا نثر منظوم نیست. در حقیقت، شعر قابل معنی‌کردن نیست، بلکه قابل تعبیر است. برخی شاعران برای اندیشه و مسئله یا مناسبتی که در ذهن دارند اقدام به سرودن شعر می‌کنند. اینگونه شاعران را «شاعران مناسبت‌ها» لقب می‌دهیم. به گمان ما در این صورت آنچه ساخته می شود در حوزه تمثیل قرار می‌گیرد و ارتباطی به شعر ندارد، زیرا شعر در مقوله رمز قرار می‌گیرد. از اینجاست که هرمنوتیک (تأویل متن)، که درباره آثار دینی به کار گرفته می‌شود، در باب شعر هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین هر خوانش (قرائت) از هر شعری خود رمزی تازه است که به سامان شعر افزوده می‌شود. حوادث بیرونی در برخورد با تجربیات شاعر در ذهن او انعکاس می‌یابد و شاعر را برابر با ساختار تجربیات او و جهت‌گیری وی نسبت به آنها تحت تأثیر قرار می‌دهد. این تأثیرپذیری به صورت ناخودآگاه انجام می‌شود و در بیان دوباره آن از سوی شاعر، به زبان، ترجمه می‌شود. بیان تأثر شاعر از سائقه‌های بیرونی عمدی نیست و ناخودآگاه بر مبنای جهان‌بینی او صورت می‌گیرد. هرگاه شعر در ذهن او و در ناخودآگاه او برساخته و کامل شد، به دنیای کلمات زاده می‌شود. در این پژوهش نحوه اندیشیدن شاعر، و نه ناظم، در فضای شعر ردیابی می‌شود و نیز این نکته مطرح می‌شود که نظم محصولی فردی و شعر محصولی اجتماعی است؛ بدین معنا که در شعر فردیتِ هنرمند در هویتِ جمعی حل می‌شود، به بیان دیگر نظم تک‌اندیشی و شعر جمع‌اندیشی است.

منابع مشابه بیشتر ...

616429bd73efa.jpg

سی فصل

قطب الدین عطار نیشابوری

سی فصل حضرت قطب‌العارفین شیخ فرید‌الدین عطار نیشابوری با مقدمه و شرح‌حال و تصحیح و مقابله با نسخ متعدده به اهتمام تقی حاتمی و خرج کتابخانه مرکزی به طبع رسید.

5f849bb05d4aa.jpg

خردنمای جان افروز

ابوالفضل یوسف بن علی مستوفی

سخنان مرد اخلاص و عمل و علم، علی (ع) پس از قرآن کریم پشتوانه فکری بسیاری از نویسندگان و شاعران بوده است. مانند کتب و رسایلی که صاحبان ذوق و شاعران فارسی زبان با به نظم درآوردن مضمون سخنان آن امام همام، ساخته و پرداخته‌اند. رساله حاضر نیز به جای آن که سخنان حکمت آموز علی (ع) را ترجمه و شرح کند و احیانا مفهوم آن را به گونه‌ای به رشته نظم کشد، آن را با اشعار دلپذیری از حکیم فردوسی و سخنان نغزی از دیگرناموران تالیف و ترکیب کرده است. مولف در جستجویی پیرامون سخنان علی (ع) در متون فارسی به کتاب "مطلوب کل طالب من کلام علی بن ابی طالب" رشیدالدین وطواط رسید از آنرو درصدد تصحیح آن به این شیوه برآمد

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5ff45b137c38e.png

فلسطین و شعر معاصر عرب

بسیاری از نویسندگان عرب، اهداف و فعالیت‌های صهیونیسم را در فلسطین در آثار مذهبی مورد بحث قرار دادند و نظریات پاره‌ای از آنان بسیار ارزشمند بود. از جمله تفسیر «نجیب عازوری» از تبدیل کشمکش تازه به وجود آمده به مبارزه‌ای جدی بین نهضت صهیونیسم از یک‌سو و بیداری ملت عرب از سوی دیگر و همچنین پیش‌بینی او که این کشمکش تا پیروزی نهایی یکی از طرفین ادامه خواهد یافت. در این کتاب به مسئله فلسطین و شعر معاصر عرب در شش فصل پرداخته شده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
کتاب
58a410ca219c3.PNG

نگاه: از شیراز تا حجاز: جمهوری در اتوبوس

عبدالحسین فرزاد

سال‌ها پیش که دانشجوی جوانی بودم و تازه با نام‌های پرطنین برخی شخصیت‌های معاصر آشنا می‌شدم، نام «نزار فبانی» و شعرش خیلی زود مرا به خود جلب کرد. شاید به این دلیل که هم شاعر غزل بود و هم شاعر حماسه. در تصویرسازی‌های او چیزی نهفته بود که مرا به سوی شعر ناب می‌کشانید و کم کم شعر ناب عرب را در دوره معاصر حس می‌کردم. در همان روزها بود که معلقات هفتگانه شعر جاهلی عرب را نزد استاد بزرگوار و فقدم آقای دکتر جواد مشکور می‌خواندم و عاشق امروالقیس می‌شدم. میان شعر عریان و ناب جاهلی عرب و شعر مدرن نزارقبانی پیوندی ژرف و استوار وجود داشت و همین امر مرا بیشتر به او جذب می‌کرد.

شرح حال/خاطرات و یادداشت ها
مقاله