کتابخانه مجازی ادبیات

در این کتاب شعر پارسی از روز ظهور تا پایان قرن پنجم هجری مورد مطالعه قرار گرفته است؛ اما پیش از ورود به اصل موضوع، بحثی مختصر درباره سبک و کیفیت و ماهیت و انواع آن انجام شده است.

کتاب «تاریخ سیستان» متولد دورانی است که به دلیل به قدرت رسیدن برخی تبارهای نژاده ایرانی و به تبع آن پشتیبانی هرچه بیشتر حاکمان از شاعران و ادیبان فارسی، نثر فارسی هم اقبال بیشتری برای نشو و نما پیدا کرد. نثر این کتاب هم به نوبه خود دارای تمامی ویژگی‌های سبکی این دوره ـ سادگی و روانی، خالی بودن از هرگونه تکلف و تصنع، استفاده بسیار از واژه‌ها و اصطلاحات فارسی، استفاده کمتر از واژگان عربی مگر در نام‌ها و جمله‌های دعایی و .... ـ می‌باشد. مؤلف این تاریخ معلوم نیست؛ زیرا پس از خطبه بدون ذکر اما بعد و معرف صاحب تألیف، یک‌باره داخل مطلب شده و بی‌تدارک عنوان و فصلی به یک جمله ناتمام از متن ابتدا کرده و در حشو کتاب هم ذکری از خویش به میان نیاورده است.

بوستان و گلستان سعدی در آن پایه و مایه از خاطرخواهی و دلبستگی مردم ایران است که دیگر نمی‌توان آن دو را به عنوان دو کتاب آیت بزرگ فصاحت و بلاغت به شمار آورد که مبتدیان را به کار آید و منتهبان را بلاغت افزاید، بلکه در طی قرون و اعصار به واسطه رسوه ممتد و نفوذ عمیق نثر و نظم و لفظ و معنی و کنایه و استعاره و تشبیه و تمثیل آن دو، در سویدای دل‌ها و ثبت و ضبط نقش و نگار و چهره‌پردازی‌های اصیل و جمیل آنها بر لوح خاطرها، امروز به گونه معالم و مآثر قومی و رسوم سنن ملی و شعار و دثار اجتماعی ایران درآمده است. شارح این نسخه زنده‌یاد محمدعلی ناصح است که خود از گویندگان و نویسندگان طرفه‌کار معاصر به شمار می‌رود و عمری را در راه تتبع و تحقیق متون نثر و نظم فارسی بسر آورده است. در این کتاب افزون بر تصحیح بوستان از روی سه نسخه، شرح ابیات به نثر نیز آورده شده است. همچنین شرح و بسط و توضیح و تبیین نوادر لغات و جملات پیچیده و معقود و مبهمات و مجهولات و اشارت و اماکن و اشخاص تاریخی نیز انجام شده است.