شاعران پارسیگوی پس از برکت یافتن سرزمین ایران با قدوم تمدن اسلامی، آن را با جان و دل پذیرفتند و به شعر فارسی رنگ و بویی الهی و معنوی بخشیدند. آنان افزون بر آمیختن شعر فارسی به ارزشهای اسلامی، مدیحههای خود را به ثنای باری تعالی و مدح ستایش پیشوایان دینی، به ویژه پیامبر اسلام (ص)، آراستند. از جمله موضوعاتی که زمینه مدح پیامبر را در شعر فارسی فراهم آورد، سفر آسمانی آن حضرت از مسجدالحرام به مسجدالاقصی بود که «معراجیه» نامیده شد. هدف این نوشتار، بیانِ نمایی کلی از مفهوم معراج و بررسی مستندات مهم آن در شعر فارسی، بهویژه دوره مغول و تیموریان است.
قاضی ابوعبدالله محمد بن سلامه بن جعفر بن علی بن حکومن قضاعی مغربی محدث مورخ واعظ شافعی مصری درگذشته 454 مؤلف «شهاب الاخبار فی الحکم و الامثال و الاداب الشرعیۀ» به بسیاری از علوم آشنا بوده و در مصر از چند دانشمند سماع داشته و برای وزیر علی بن احمد گرگانی در مصر در روزگار فاطمیان کتابت میکرده و به قسطنطنیه برای سفارت رفته و قضاوت مصر را هم داشته است. او در این کتاب نزدیک به هزار سخن از سخنان پیامبر گرامی اسلام را آورده ولی اسناد آنها را یاد ننموده است.
سلطانحسين تابنده گنابادی (1293- 1371 شمسی) در میانسالی با لقب رضا علیشاه به ارشاد و دستگيری طالبين تصوف مفتخر گرديد و پيشوايی طریقه نعمت اللهی سلطانعليشاهی را بر عهده گرفت. در موضوعات مذهبی، اخلاقی و تاريخی تالیفاتی از وی برجای مانده است که رساله رفع شبهات یکی از این آثار است. موضوع و معنی بدعت، نیابت خاصه و عامه، پیدایش تصوف و منشاء آن، جبر و تفویض، نظریه عرفا درباره معاد، معراج و کیفیت آن، رویه عملی سلسله نعمت اللهیه، درباره سماع ، غنا و ... برخی از موضوعاتی هستند که در این کتاب مورد توجه قرار گرفته اند. چاپ سوم این کتاب در سال 1359 در دسترس علاقمندان قرار گرفت.