کتاب حاضر مشتمل بر دو گفتار به زبان فرانسوی، به خامه توانای استادان گرامی دکتر صفا و لیوه روسای محترم دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و استراسبورگ و یک مقدمه از نویسنده در معرفی کامل نسخه خطی کتابخانه ملی و دانشگاهی استراسبورگ و شرح یکصد و شصت و هشت بیت از مثنوی گلشن راز که متاسفانه شارح عارف آن تاکنون ناشناخته مانده است. و در آخر تعلیقاتی که برای حل مشکلات و توضیح و تعریف لغات و مصطلحات عرفانی و فلسفی به کوشش نویسنده فراهم گردیده است.
این کتاب اشعار فارسی سیدجعفر موسوی حاوی الف) دو مثنوی در بحر خفیف-مخبون محذوف-یکی تحت عنوان (حدیث نفس) شامل موضوعات مختلف در حدود (1723) بیت، و دیگری (بالاخانه غمها) که از نوشته نویسنده معروف (مصطفی لطفی منفلوطی مصری) برداشته شده است و در حدود (303) بیت می باشد. ب) غزلیات ج) متفرقات د) قطعات
این کتاب را می توان به دو بخش اصلی تقسیم کرد: بخش اول بحث در پیرامون مختصات اجتماعی و سیاسی ایران در قرن دوازدهم هجری، که شاعر در آن می زیسته است. بدون بحث مختصر در این زمینه و عدم وقوف به محیط و اوضاع و احوال تشنج آمیز آن دوره، نمی توان به انگیزه واقعی نظم این ترجیع بند پی برد. بخش دوم در تحلیل ترجیع بند.
تحولات عمیق سیاسی و اجتماعی در شوروی سابق بسا ممکن است نتایج مثبت آشکاری در مناسبات فرهنگی ما با جمهوریهای نزدیک به ایران پدید آورد. ولی به نظر میآید که ما هنوز به این امر مهم عطف توجه نکرهایم. در برخی از جمهوریها مانند آذربایجان و تاجیکستان و ازبکستان (بالاخص سمرقند و بخار) آثار بارز تمدن قدیم ایرانی در عرصه فرهنگ و ادب و عادات و رسوم هنوز متجلی و پابرجاست.