کتابخانه مجازی ادبیات

فلسفه علم رشته‌ای نسبتا جوان به شمار می‌رود؛ اما همچون هر معرفت سامان‌یافته دیگری بذرها و گرده‌های آن از دیرباز در گفته‌ها و نوشته‌های فلاسفه و علما وجود داشته است. در واقع این رشته حیات خود را از همان زمان آغاز کرد که نخستین متفکران به طرح پرسش‌هایی پیرامون ویژگی تفسیرهای شایسته و درخور علمی و شیوه‌های ارزشیابی آن اقدام کردند. این کتاب گزارشی اجمالی از تحول فلسفه علم از دورترین ایام تا کنون، مجموعه‌ای شامل آراء و نظریات متفکران مختلف در باب مسائلی نظیر تفاوت میان تحقیق علمی و سایر انواع پژوهش، رابطه میان نظریه‌های علمی و گزارش‌های مأخوذ از مشاهده و تجربه، شیوه‌های ارزشیابی نظریه‌های علمی رقیب، ماهیت رشد و پیشرفت علم و ... می‌باشد.

این کتاب دربرگیرنده منتخبی است از بهترین غزل‌ها و رباعی‌های حضرت مولانا به همراه ترجمه و تفسیر برخی کلمات و اصطلاحات تصوف اسلامی که با نسخه دیوان کبیر مصحح شادروان فروزانفر مقابله و تکمیل شده است. در مقدمه مفصل کتاب درباره مولانا و شمس و حیات مولانا مطالبی ارائه شده است.

تاریخ بیهقی یا تاریخ مسعودی نام کتابی نوشته ابوالفضل بیهقی است که موضوع اصلی آن تاریخ پادشاهی مسعود غزنوی پسر سلطان محمود غزنوی است. این کتاب علاوه بر تاریخ غزنویان، قسمت‌هایی درباره تاریخ صفاریان، سامانیان و دوره پیش از پادشاهی محمود غزنوی دارد. نسخه اصلی کتاب حدود ۳۰ جلد بوده است که به دستور سلطان مسعود بخش زیادی از آن از بین رفته‌است. و از این کتاب امروزه مقدار کمی (حدود پنج مجلد) بر جای مانده‌است.

کتاب یکی از تجلّیات مبارک تمدن بشری در ازای زندگی و تکامل معنوی اوست که در ایران زمین سابقه‌ای بسیار طولانی دارد. از پیش از اسلام آگاهی کافی نداریم ولی در دوره اسلامی از کتاب و فهرست‌نویسی برای کتابخانه‌ها اطلاعاتی مستند به دست داریم. "کتاب" و "تعلیم "در تمدن اسلامی پایگاهی، رفیع دارد تا بدان اندازه که نخستین پیام پروردگار به رسول اکرم ص با" اقرأ" آغاز می‌گردد و در آن به آموختن و تعلیم سفارش می‌شود، نیز درکلام الهی" قلم" یعنی وسیله کتابت مورد سوگند قرار می‌گیرد و حدود سیصد وبیست بار واژه کتاب و مشتّقات آن به کار می‌رود. جانشینان پیامبر اکرم نیز برای کتاب ارجی فوق‌العاده قائل بوند. مولای متقیان "کتاب‌ها" را یعنی در حقیقت کتابخانه را به گردشگاه دانشمندان تعبیر می‌کند و نیز از قول امام جعفر صادق (ع) نقل کرده‌اند که :جان و روح انسان بر نبشتار تکیه کرده و بدان آرام می‌گیرد. از سویی دیگر ایرانیان نیز خود تمدنی بسیار قدیمی داشتند، متخصصان خط شناس نخستین خطی را که در ایران باستان سابقه‌ای تاریخی داشته، خط "دین دبیره" دانسته‌اند که کتاب اوستا به آن خط نگارش یافته و طبق اسناد معتبر اختراع آن را دو هزار سال پیش از میلاد مسیح دانسته‌اند. پیدایی خط، وجود اسناد مکتوب را تأیید می‌کند علاوه بر اسناد اوستا بسیاری کتاب‌ها و نوشته‌های دیگر حداقل مانند فرمان‌های حاکمان و نامه‌های فرمانروایان وقت و همچنین کتاب‌هایی در زمینه‌های سیاست و ارشاد مردم و غیره وجود داشته است، شکی نیست که این نوشته‌ها و کتاب‌ها به پیش از اختراع کاغذ برمی‌گردد و ما شواهد و اسناد معتبری نیز از نوشتن بر روی الواح گل پخته یا پوست درخت یا پوست گاو و سنگ و غیره در دست داریم که بسیاری از آنها تاکنون نیز باقی مانده است. نوشته‌اند: زردشت در سال سی ام پادشاهی گشتاسب اوستا را با خطّی زرین بر روی دوازده هزار پوست گاو بر گشتاسب عرضه داشت. از دو زبان مشهور دوره باستانی ایران یعنی اوستایی و فارسی باستان اثاری برجای مانده است که قدیمی‌ترین آثار مکتوب زبان اوستایی متعلق به حدود هشت تا ده قرن پیش از میلاد و قدیمی‌ترین آثار مربوط به زبان فارسی باستان متعلق به قرن پنجم پیش از میلاد است. شکی نیست که در کشوری کهنسال و باستانی چون ایران، کتاب و کتابت عمری به درازای تمدن و تاریخ آن دارد.