مردم شناسی خوراک، از جایگاهی برجسته در مطالعات مردم شناسی برخوردار است. این حوزه از پژوهش با حوزه های مهم دیگری چون آداب و رسوم، اساطیر و تابوها پیوند دارد. کتاب حاضر که با کوشش پژوهشکده مردم شناسی، وابسته به سازمان میراث فرهنگی تهیه و تدوین شده، شامل مجموعه ای از مقالات پژوهشگران ایرانی و خارجی در زمینه خوراک و فرهنگ مردم مناطق گوناگون ایران و همچنین گفتگوهایی در این زمینه است. عناوین برخی از مقالات این مجموعه عبارت اند از: نگاهی به خورد و خوراک در ایران باستان - کتایون مزادپور، نمونه هایی از فرهنگ خوالیگری در فرهنگ کهن ایران - ژاله آموزگار، نان ترکمن: خوراک و باورهای عامیانه فرهنگی ترکمن ها - منصور مرادی، غذا، تاریخ و فرهنگ در ایران قرن چهارم - علیرضا قبادی، عروس زمین: نگاهی به جشن گندم کوب در خانه های مردم قروه - رزیتا انواری، بررسی مردم شناختی خوراک، نمونه موردی: شهر خواف - محمد مکاری، آشپزی در گیلان - کریستین برومبرژه، خوراک در هزار و یک شب - ابراهیم اقلیدی، عناب و رنگینان - احمد اداره چی گیلانی و خوراک و رشد اندیشه ی انسانی، مطالعه موردی: آیین نان پوش در فرهنگ مردم بوشهر - علیرضا حسن زاده. این کتاب همان طور که توضیح داده شد در سال 1387 به کوشش علیرضا حسن زاده در انتشارات مهرنامگ منتشر شد.
تمدن نظم اجتماعی است که بر اثر آن خلاقیت فرهنگی امکان پذیر می شود. به اعتقاد جمعی تمدن یا مدنیت بر سازمان اجتماعی و نظام اخلاقی و فعالیت فرهنگی اطلاق می شود. و تراوشهای فکری بشر را که از دیرباز تاکنون برای اعتلای خویش اندیشیده و سبب تعالی ملت ها شده است فرهنگ می خوانند. گروهی از انسان ها که از تشکیل منظم و معینی پیروی می کنند و در لوای آن به زندگانی خویش ادامه می دهند جامعه گویند و چون تمدن را مجموعه منظمی از کردارهای اکتسابی خاص هر جامعه نیز دانسته اند. بنابراین تمدن و جامعه همواره قرین یکدیگرند گو اینکه هر یک پدیده ای خاص محسوب می گردند و از هم جدا هستند. آنچه این دو عنصر را بهم پیوند می دهد فرد است که از جهتی تشکیل جامعه را می دهد و از دگرسوی با رفتار و آداب خود بنای تمدن را در جامعه می نهد، بنابراین هر فردی مبین جزئی از تمدن خویش است و به تنهایی نمی تواند معرف همه جلوه های تمدن خود باشد ولی گروه افراد متشکلی که جامعه ای را پدید می آورند می توانند معرف تمدن خود باشند و این نکته نیز مشخص است که نمی از ممیزات و اختصاصات هر تمدن در جهت خواست جامعه سیر می کند و نیز خاصیت اصلی هر تمدن در این است که بقا و آسودگی جامعه ای را که بدان مرتبط است تامین نماید از اینجاست که جوامع بشری به وسایل و فنون مختلف تجهیز می شوند تا مردم را در برابر مشکلات حیات یاری کنند...
"مردمشناسی ایران "اولین شماره از مجموعه حاضر، حاوی سلسله مقالاتی است از "سید علی اصغر شریعتزاده "در خصوص فرهنگ عامه، آداب و رسوم و انسانشناسی مردم نقاط مختلف ایران که با این عناوین به طبع رسیده است :سنت، نقارهخانه آستان قدس رضوی، آداب میزبان در اسلام، پوشاک محلی ایران، آلاچیق ترکمن، مسکن سنتی در سیستان و بلوچستان، ترانههای عامیانه میامی، و تعزیه .
در پاییز 1380 کنگره بینالمللی صدمین سال تولد «مارگارت مید» مردمشناس بزرگ معاصر در آمریکا برگزار شد. پژوهشکده مردمشناسی سازمان میراث فرهنگی در پاسخ به کمیسیون ملی یونسکوی ایران، آمادگی خود را برای حضور در این کنگره و انتشار کتابی از مجموعه مقالات محققان ایرانی به این مناسبت اعلام کرد. این کتاب با عنوان «زن و فرهنگ» به همین مناسبت تدوین شده و 47 مقاله از صاحبنظران این حوزه را دربر دارد که بسیاری از آنها چشماندازههای تازهای را در این عرصه گشودهاند. عناوین برخی از مقالات کتاب به این ترتیب است: جادوی سخن در اساطیر ایران/ ژاله آموزگار، سیمای زن در لایههای ژرف فرهنگ/ جلال ستاری، زن و مادینگی در باورشناسی باستانی/ میرجلالالدین کزازی، نگاهی به نام زنان در زبان ارمنی/ ماریا آیوازیان، الگوهای اساطیری زن در سینمای ایران/ نغمه ثمینی، مارگارت مید: کاشف چشماندازهای نامکشوف/ رضا علیزاده، مارگارت مید: انسانشناسی عمومی/ کنراد فیلیپ کوتاک و ... .