کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب حاضر شامل سه بخش است: بخش نخست: زندگینامه شعرای منتخب؛ بخش دوم: نمونه های اشعار آنان؛ بخش سوم: شرح و توضیح لغات و برخی از ابیات. کتاب شامل برگزیده اشعار رودکی سمرقندی، فرخی سیستانی، منوچهری دامغانی و کسایی مروزی است.

بی‌تردید یکی از متن‌های معروف فارسی، اشعار منوچهری شاعر جوان ایرانی در نیمه اول قرن پنجم هجری است که آهنگ شادی‌آفرین و شورانگیز سخنان زنده او پس از هزار و اندس سال در فضای ادب فارسی طنین‌انداز بوده، خود او از نظر صاحب‌نظران، از استادان مسلم ادبیات توصیفی در سراسر تاریخ ادب فارسی به شمار می‌رود. به همین سبب در این کتاب گزیده‌ای از اشعار او گردآوری شده است. در این گزیده ابتدا تشبیب و تغزل قصیده‌ها و مسمط‌های توصیفی معروف شاعر که در وصف طبیعت و زیبایی‌های آن است، همچنین اشعاری که محذورات در آنها کم‌رنگ و شرایط زیبایی و لطافت و آهنگ و سلاست موجود بوده، انتخاب گردیده؛ سپس در میان ابیات هر قصیده و بندهای مسمط دوباره ابیات بدون محذور انتخاب شده است. در این گزیده هر شعری از قصیده، مسمط و قطعه عنوان مناسبی از خود متن دارد، معنی واژه‌ها و تعبیرات واصطلاحات که بار نخست مطرح شده، مشروح و در موارد بعد مختصر بیان شده است.

دانشگاه تربیت معلم سبزوار به مناسبت چهل و اندی سال کوشش های علمی و اندیشه ورزی استاد دکتر سیدمحمد علوی مقدم همایش نکوداشتی با هدف ارج نهادن به خرد، اندیشه و دل آگاهی در 13 اردیبهشت 1380 برگزار کرد و کیمیای سخن مجموعه مقالاتی است که به همین مناسبت در سه بخش "یادها، خاطره ها و باورها" ، "زبان، ادبیات و نقد ادبی" و "علوم قرآنی، علوم بلاغی و معرفت شناسی" در برابر دیدگان اهل اندیشه، خردمندی و فرهیختگی قرار می گیرد

در پژوهش‌‌های پیشین، کاوش درباره مضمون عیاری و آموزه‌های جوانمردی و جریان‌ها و شاخه‌های این آیین اجتماعی ـ سیاسی عموماً بر اثر غلبه گرایش و نگاه نخبه‌گرای محققان و محوریت و جایگاه ویژه قرآن کریم و متون دینی، بیشتر معطوف به متون عرفانی منثور و گاه منظوم بوده است. روشنگری و بازنمایی ارتباط تنگاتنگ و کهن عیاری و جوانمردی با متون حماسی و نمایاندن آموزه‌های تعلیمی ـ القایی این جمعیت اخلاقی می‌تواند گامی نو و جهت‌ساز باشد تا خاستگاه اولیه و ایرانی عیاری را آشکار سازد و برخی برداشت‌های نادرست موجود را نیز در این مورد اصلاح نماید. با این چشم‌انداز نوشتار حاضر کوشیده است نخست مبانی نظری تحقیق را در چهار محور روایت‌های حماسی منثور، ادبیات تعلیمی و چیستی و زیرشاخه‌های آن، پیشینه تاریخی و فراز و فرودهای جوانمردی و عیاری معرفی کند و سپس با رویکرد تطبیقی موردی و گونه‌شناختی، به تحلیل و توصیف آموزه‌های تعلیمی ـ القایی عیاران و جوانمردان در دو حماسه منثور سمک عیار و داراب نامه بپردازد. دست آوردهای جستار حاضر، ناگفته‌ها و ابعادی را آشکار می‌سازد که پیشتر بدان‌ها توجهی نشده است.