نقوش گرمابه و مسایل مربوط به آن در متون ادبی بارها به چشم میخورد که در صورت عدم اطلاع بر چگونگی آنها و در غیر آشنایی کافی با مسایل مرتبط با آن، درک مفاهیم ادبی به طور کامل ممکن نخواهد بود. در این مقاله ضمن شناساندن مختصر فضاهای حمام، به یاری شواهد ادبی (تا دوره مشروطه) به معرفی مکانهای دربردارنده نقوش، همچنین موضوع تصاویر و علل ترسیم آنها در حمامها پرداختهایم و در پایان به مضامین ساخته شده از این عنصر توسط ادبا و شعرا، اشاراتی کردهایم.
هنگام مطالعه دفتر دوم مثنوی، در آغاز داستان ماجرای «تلبیس ابلیس با معاویه»، این سوال در ذهن خواننده نقش میبندد که چرا قهرمان داستان معاویه است؟ چرا مولانا معاویه را در مقابل شیطان قرار داده است؟