شعر در بين ايرانيان از اهميت بسياري برخوردار است، چنان که اغلب فرمان روايان در گذشته از شعر و شاعر به عنوان سلاحي براي منافع خود استفاده ميکردند، با آغاز جنبش مشروطيت نگرش شاعران به حکمران و مسائل اجتماعي دگرگون شد. ملک الشعراي بهار برجستهترين شخصيت ادبي ـ سياسي و بهترين نمونه اين دگرگوني به شمار ميرود. شعر او آکنده از آموزههاي اخلاقي و تعليمي است، آموزههايي همچون دادگري، بخشش، ايثار و مهرباني و امثال آن که به قصد بيداري فرمان روايان از خواب غفلت و برحذر داشتن آنان از خودسري و ستم سروده شده است. اين آموزهها آن چنان متنوع و گستردهاند که زواياي گوناگون عرصه حکمراني را در بر ميگيرند. شاعر بر اساس فرهنگ الهي و اسلامي، دادگري و عدالت را محور تعاليم خود قرار ميدهد و آن را مايه سعادت دو جهان معرفي ميکند، همچنين وي تحقق ارزشهاي معنوي و کمال انسان را در فضاي استبداد امکانپذير نميداند. ريشه آموزههاي تعليمي بهار را بايد در تعاليم دين مبين اسلام و فرهنگ و تاريخ ايران باستان جست که با درايت، دل سوزي، شجاعت و هنر او همراه است.
ملکالشعرای بهار استاد دانشکده ادبیات که مقام ادبی و فرهنگی او نهتنها در ایران بلکه در بیشتر کشورهای شرق مورد توجه اهل فضل بود، روز یکشنبه اول اردیبهشت 1330 درگذشت. دانشگاه تهران با فوت او یکی از برجستهترین استادان دانشمند خود را از دست داد. در این کتابچه افزون بر شرح زندگانی و آثار او، بیانات رئیس دانشگاه ـ دکتر سیاسی ـ در مراسم ختم او آورده شده است.
اشعار ملک الشعرای بهار حاوی کلیه قصاید و ترکیب بندها و مسمطات و دوبیتی ها میباشد و غرض از دوبیتی ها قصایدی است که به سبک نوین سروده شده و هر دو بیت آن دارای یک قیافه است با قوافی دوبیتی های دیگر فرق دارد. همچنین در این دفتر به زندگی ادبی و سیاسی بهار هم پرداخته شده است . کتاب دیوان اشعار بهار در دو جلد آماده شده است که این کتاب بخش اول آن میباشد.
این کتاب، پژوهشی است در واژگان، افعال و امثال، اصطلاحات درگاهی و دیوانی و ویژگیهای طبقاتی، لغات و ترکیبات، آیات و احادیث، اعلام تاریخی و جغرافیایی، امثال و حکم، به همراه حوادث جریانهای زمان نویسنده و نقشههای جغرافیایی تاریخی تاریخ بیهقی. بیشترین بخش کتاب به شرح بیش از 1200 علم جغرافیایی، تاریخی و اشخاص تاریخ بیهقی اختصاص داده شده است.
تاریخ بیهقی شاهکار نثر فارسی و نمودار عالی و درخشان تاریخ نویسی است و از ذخائر گرانبهای زبان فارسی بشمار میآید و از هر جهت بینظیر است. این کتاب اولین بار به سال 1862 م به کوشش خاور شناسان انگلیسی در کلکته به چاپ رسید و از سال 1305 تا 1333 کتاب توسط ادیب پیشاوری تصحیح شده و سعید نفیسی بر اساس این تصحیح آن را در سه جلد منتشر کرده است. اما تصحیح منقح و انتقادی با حواشی سید احمد ادیب پیشاوری در سال 1324 به کوشش دکتر غنی و فیاض انتشار یافت ولی با اینکه ادیب پیشاوری و سعید نفیسی و دکتر فیاض و محققان دیگر اعلام تاریخی و جغرافیایی تاریخ بیهقی را روشن ساخته و در آن پژوهش کردهاند باز هم مبهم و بدون شرح مانده و نیازمند تحقیق کاملتر است. کار تحقیقی جامع و دقیق آقای دکتر سید احمد حسینی کازرونی با توجه به همه آن تحقیقات، مشکلات زیادی را حل میکند و به پرسش های گوناگون درباره اعلام تاریخ بیهقی پاسخ میدهد.