کتابخانه مجازی ادبیات

به‌گويي ابزار گفتماني قدرتمندي است كه براي تقويت و افزايش نزاكت اجتماعي و حفظ خود انگاره اجتماعي طرفين گفت و گو به كار مي‌رود و سازگاري روابط بين‌فردي را آسان مي‌كند. بيشتر واژه‌هاي به‌گويانه در زبان فارسي در حوزه مسائل مربوط به مرگ، مسائل جنسي، مواد زايد بدن، تبليغات، ناتوانايي‌هاي جسمي، اعضاي بدن، بيماري‌هاي رواني، مواد مخدر، ناسزاها و تجارت به كار مي‌روند. هدف پژوهش حاضر بررسي شيوه‌هاي ساخت به‌گويي‌ها و طبقه‌بندي آنها در زبان فارسي است. در اين مقاله مي‌كوشيم به اين پرسش پاسخ دهيم كه به‌گويي‌ها در زبان فارسي از چه ابزار و سازوكارهاي زباني و شناختي بهره مي‌برند؟ با توجه به تحليل‌هاي صورت گرفته در اين مقاله، در زبان فارسي، سه شيوه اصلي تغيير واجي، وام‌گيري واژگاني و ساخت‌هاي معنايي در جهت ساخت به‌گويي‌ها به كار مي‌روند. در اين پژوهش نشان مي‌دهيم كه ابزارهاي زباني به كار رفته در ساخت به‌گويي‌ها در زبان فارسي عبارت‌اند از تكرار شوندگي، حذف، وام‌گيري واژگاني، استلزام معنايي، استعاره، مجاز، تضاد معنايي، كم‌ گفت، مبالغه، اطناب، رَد خُلف، واژه‌هاي مبهم، گسترش معنايي و عبارات اشاره‌اي.