کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب اساطیر یونان اثری است از ف. ژیران به ترجمه دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور و چاپ انتشارات مکتوب. کتاب حاضر به معرفی اسطوره های یونانی که موجوداتی فرازمینی با ویژگی های شگفت آور بودند می پردازد و تحلیلی از تاثیراتی که این اسطوره ها بر فرهنگ بشری و ادب و هنر یونان و جهان برجای گذاشته اند ارائه می دهد. “اساطیر یونان” مطالبی درباره چگونگی پیدایش ایزدان و اطلاعاتی پیرامون ایزدان زمین، ایزدان قهرمان و اسطوره هایی چون آتنا، هرا، آپولن، هرمس، آرس، آفرودیت، پوزئیدون، ایزدبانوی جهان زیرین و… در اختیار می گذارد و داستان ها و افسانه هایی را که پیرامون آن ها وجود دارد ارائه می دهد.

رامایانا، صحیفه مقدس هندوان شمرده می‌شود. همان‌طور که در خانه هر ایرانی، یک مجلد از دیوان حافظ وجود دارد، خانه هیچ هندو مسلکی نیست که نتوان کتاب رامایانا، یا نقش و نگاری از این اسطوره را در آن مشاهده کرد. این کتاب برای هندوها، هم به منزله اثری آسمانی و مقدس محسوب شده و هم اثری ادبی و عاشقانه و در عین حال اخلاقی، که بیانگر تاریخ و تمدن هند باستان است و دربردارنده شکوه حماسه‌های این دیار در هزاران سال پیش. ترجمه منظوم فارسی ملا مسیح پانی‌پتی از این شاهکار، خود شاهکار دیگری بوده که شایسته معرفی به جامعه ادبی جهان، بویژه فارسی زبانان است. رامایانا، داستانِ عشق رام و سیتا در ادبیات هند همان قدر ارج و شهرت دارد که لیلی و مجنون در ادب عرب و فرهاد و شیرین در ادب پارسی. حتی اگر بیشتر دقیق شویم، در می‌یابیم که اشتهار و ارزشِ این قصه، بسی بیشتر از همتایان ایرانی و عربی خویش است.

در حماسه رستم و اسفندیار، نه‌تنها سخن پیکاری است که از یک‌سو رستم پسر زال و از سوی دیگر اسفندیار روئین‌تن روی در روی یکدیگر ایستاده، چین بر ابرو انداخته و چهره در هم کرده‌اند، بلکه ستیزندگی میان دو نیروی زورمند دیگری است که چون دو تندر و دو ابر پرآذرخش و دو گردباد پیچنده بر فضای این داستان سایه افکنده، دم‌به‌دم خروشی سهمگین از گلو برمی‌آورند. این کتاب بر اساس دستنویس لنینگراد فراهم شده است؛ اما برای اینکه در فهم ابیات بیشتر به خواننده کمک کند، ب اختلافات کلی متن شوروی و نسه‌بدل‌های آن اشاره شده است و همچنین گاهی از چاپ هند، ترجمه عربی بنداری، شاهنامه دکتر دبیرسیاقی و نسخه موزه فلورانس در شرح و توضیح واژگاه بهره برده شود. کوشش شده که بخش برگزیده داستان که به نثر برگردانیده شده است، به فارسی سره و روان و بدون واژه تازی باشد.

کتاب حاضر که در اواسط سده هشتم مهشیدی (حدود 750) تألیف شده، دومین فرهنگ از نوع خود در زبان پارسی پس از «لغت فرس» اسدی طوسی است. از خاستگاه و سرگذشت مؤلف این فرهنگ اطلاعی در دست نیست، جز اینکه بنابر قرائن موجود در متن کتاب و تحقیقات مصحح این فرهنگ احتمالا در نیمه نخست سده هشتم زاده شده و در اواخر همان سده از وفات یافته است. فرهنگ حاضر شامل لغات، تركیبات عامیانه و واژه‌های نو و متداول و آثار نویسندگان معاصر پارسی‌گوی است.