در ميان منابع تصوف، آثار ابن عربي حاکي از نگاهي متعالي و مثبت به مساله زنانگي است. اين مقاله بر آن است تا نشان دهد در پس نگاه استعلايي او به زن، تقابلهاي دوگانهاي که از نظرگاه هلن سيکسو، مبناي برخوردهاي متفاوت با زن و مرد قرار گرفته و در نهايت به شکلگيري نگاهي مردسالار ميانجامد، خودنمايي ميکند. در بخش نخست مقاله، مباني هستي شناسانهاي که بر نحوه برخورد ابن عربي با مساله زنانگي موثرند مطرح شده و در بخشهاي بعدي، نظرگاههاي منفي و مثبت او به زن که نمايانگر تفکر او درباره مشخصههاي جنسيتي است مورد تحليل قرار ميگيرد. در خلال چنين تحليلي، دگرديسي عناصر مردسالارانه به مفاهيم متافيزيکي در تفکر ابن عربي نشان داده ميشود.
کتاب حاضر شامل مجموعه ای از مفاهیم و تعبیرات عرفانی محیی الدین است که بر اساس کتابهای موجود وی، به خصوص فتوحات مکّیه و فصوص الحکم و تفسیر القران و التجلیات الهیه و ترجمان الاشواق تنظیم شده است. برای این کار مدت چهار سال به مطالعه آثار ابن عربی و گردآوری اصطلاحات عرفانی وی و فیش برداری آن پرداخته و پس از آن با مراجعه مجدد به منابع کار ترجمه این اصطلاحات آغاز شد و پس از آن مفاهیم عرفانی را بر اساس حروف الفبا تنظیم و تدوین کرده و در پاورقی هرجا لازم بوده توضیح یا توضیحاتی درباره آن مفاهیم داده شده است.
فصوص الحکم، تألیفِ شیخ اکبر، محی الدین ابن عربی (م560 ه . ق) مهم ترین کتاب در عرفان نظری است. بر این کتاب، شرح های مختلفی نوشته شده که مشهورترین آنها از آنِ علّامه داود قیصری (متوفای 751 ه . ق) است. شرح قیصری از همان آغاز تألیف، مورد قبول اهل عرفان و نظر افتاد و محور بحث و تدریس قرار گرفت. اثر حاضر، همان «شرح فصوص الحکمِ» قیصری است که آیة اللَّه حسن زاده آملی، استاد مسلّم عرفان و فلسفه در روزگار معاصر، آن را تحقیق کرده و تعلیقه های سودمندی بر آن نوشته است.