ذوقافيتينسرايي، در قرنهاي كهن، از فنون هنري محسوب ميشد كه متاسفانه اكنون بدست فراموشي سپرده شده است. به منظور حفظ اين فنّ ظريف و مشكل، در فرهنگپارسي، سرودن آنرا از ديرباز آغاز نمودهام تا اين هنر شگفتانگيز در فرهنگ زبان و ادب فارسي پايدار ماند. اما براي آموزش و پرورش نوپايان و دانشجويان و مشتاقان به سرآمدي و اثرپردازي در فنون ادبي بايد عرض كنم كه: طي اين مرحله بيهمرهي خضر مكن چه در محضر پر فيض استاداني ره يافتم كه هر يك مهر و ماه آسمان علم و ادب بوده و هستند چه: ياد ياران يار را ميمون بود خاصه كان ليلي و اين مجنون بود
سخنان مرد اخلاص و عمل و علم، علی (ع) پس از قرآن کریم پشتوانه فکری بسیاری از نویسندگان و شاعران بوده است. مانند کتب و رسایلی که صاحبان ذوق و شاعران فارسی زبان با به نظم درآوردن مضمون سخنان آن امام همام، ساخته و پرداختهاند. رساله حاضر نیز به جای آن که سخنان حکمت آموز علی (ع) را ترجمه و شرح کند و احیانا مفهوم آن را به گونهای به رشته نظم کشد، آن را با اشعار دلپذیری از حکیم فردوسی و سخنان نغزی از دیگرناموران تالیف و ترکیب کرده است. مولف در جستجویی پیرامون سخنان علی (ع) در متون فارسی به کتاب "مطلوب کل طالب من کلام علی بن ابی طالب" رشیدالدین وطواط رسید از آنرو درصدد تصحیح آن به این شیوه برآمد
این کتاب مجموعه مقالات نجف سرکوهی است که شامل سه بخش به نامهای 1. شعر 2. داستان 3. در برابر روایت انحصاری تاریخ میشود. نویسنده در بخشهایی از این کتاب مقالاتی با عنوان: شعر نیما پس از 28 مرداد؛ سپهری، عارفی غریب در دیار عاشقان؛ فروغی تازه در پنج شعر فرخزاد؛ تکرار، فرمالیسم و بحران شعر فارسی و ... را به رشته تحریر درآورده است.