کتابخانه مجازی ادبیات

سوزنیِ سمرقندی شاعر ایرانی نیمه نخست سده ششم هجری و ملقب به تاج الشعرا. او با سنایی، انوری، امیرمعزی و ادیب صابر معاصر بوده است. سوزنی از زادگاه خود شهر نسف برای تحصیل به بخارا رفته و در آن دیار به تحصیل پرداخته و در فنون ادب و علوم دین از قبیل فقه و اخبار و تفسیر و حکمت دستی یافته است. سوزنی در شاعری خویشتن را از جلالی و سنایی و قوامی و نظامی و مسعود رازی و رودکی برتر می‌شمرد و تنها از انوری و عنصری به نیکی یاد می‌کند. او شاعرى هجاگو و بدزبان بود و در گفتن هجو از هیچ کس پروا نداشت و شاید کمتر کسی از اطرافیان وی از تیغ زبان تند او در امان ماند. چنانکه بیش از یک سوم از دیوان او را هجا تشکیل می‌دهد. وی در هجو معانى خاص ابداع کرده که این امر به علاوه استفاده او از کلمات و عبارات خاص و بعضاً مهجور قرون پیشین، درک اشعارش را با وجود سلاست و روانی برای خواننده این دوران گاه بسیار پیچیده و نامفهوم می‌سازد. همچنین او اولین شاعری است که الفاظ ترکی را وارد شعر پارسی نمود. گفته‏اند که سوزنى در اواخر عمر دست از هجو و هزل کشیده و استغفار کرده است. وی بین سال‌های ۵۵۲تا ۵۶۹ هجری قمری در شهر سمرقند درگذشت. از دیوان او نسخ متعدد در دست است.