درباره شاهنامه، این شاهکار جاویدان جهانی دانشمندان بزرگ جهان به زبان‌های مختلف مقاله‌ها نوشته‌اند، و می‌نویسند. و از آن میان هر نویسنده نظرگاه خاصی دارد و هیچ مقاله از نکته‌های تازه‌ای خالی نیست. و مجموع آنها، حاصل آراء جهانیان است، که برای یک شاهنامه‌شناس ایرانی اطلاع از آنها ضرورت دارد. و چون برای یک محقق آشنایی به همه زبان‌ها و استفاده مستقیم از آنها مقدور نیست و از طرفی بسیاری از مقالات در مجله‌ها و مجموعه‌هایی به چاپ رسیده که اینک نسخه‌های آنها کمیاب و گاهی نایاب است، کوشش بر این است که ترجمه مهم‌ترین نوشته‌ها را در صفحات سیمرغ منتشر کنیم. تا آنهمه یکجا در دسترس محققان ایران (و شاهنامه‌شناسان سایر کشورها که به مناسبت تحقیق در شاهنامه در هر صورت با زبان فارسی آشنا هستند) قرار گیرد.

منابع مشابه بیشتر ...

64d2447b34ebe.jpg

معمای شاهنامه - جلد اول (باستان شناسی و داستان شناسی شاهنامه)

سیامک وکیلی

ویژگی اصلی این پژوهش، کنکاش باستان‌شناسانه و روان‌شناسانه درباره‌ی شخصیت‌ها و فضای اجتماعی و سیاسی داستان‌های "شاهنامه" است. به باور نگارنده: "شاهنامه دارای دو بخش است که به طور کامل با هم تفاوت دارند. ویژگی‌های ساختی، زبان شناسی، جهان‌بینی و مانند این‌ها در هر دو بخش چنان ناهماهنگ و ناهمخوانند که می‌توان گفت دارای دو اندیشه، دو استعداد، و دو پسند جداگانه و نایکدست‌اند. برای نمونه در یک بخش سستی و ناپایداری جهان، بنیان جهان‌بینی است و در بخش دیگر آزپرستی و زیاده‌خواهی اساس جهان‌بینی است و در بخش دیگر آزپرستی و زیاده‌خواهی اساس جهان‌بینی نویسنده را می‌سازد؛ ..... بر این اساس می‌توان شاهنامه را بر دو بخش جداگانه بخش‌بندی کرد بخش نخست از آغاز شاهنامه تا پایان شاهنشاهی (= امپراتوری) کیخسرو به همراه داستان رستم و اسفندیار است که شاهنامه‌ی اصلی نامیده می‌شود و بخش دوم از آغاز پادشاهی لهراسب تا پایان شاهنامه (بدون داستان رستم و اسفندیار) است که آن را شاهنامه افزوده نام نهاده‌ایم. شاهنامه‌ی افزوده نوشته‌ی فردوسی است؛ اما شاهنامه‌ی اصلی نویسنده‌ی دیگری دارد که باید برای یافتن نامش در تاریخ و تاریخ ادبیات کاوش کرد. کتابی که پیش رو دارید کوشیده تا این نظر را که کل شاهنامه نوشته‌ی یک تن نیست به اثبات برساند".

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5ae24cc34b77f.png

آثار فارسی در آناطولی از قرن ششم تا هشتم هجری قمری

احمد آتش

در زمان حکومت سلاجقه در آناطولی که ترک‌نژاد بودند، افزون بر اینکه زبان ترکی زبان ادبیات و زبان محاوره عامه بود، زبان فارسی نیز مدت‌های مدیدی رایج بوده است. در این کتاب آثار به زبان فارسی که در سده‌های ششم تا هشتم هجری در آناطولی نوشته شده، جمع‌آوری گردیده است. مؤلف این کتاب احمد آتش یکی از دانشمندان و ادبای فاضل معاصر کشور ترکیه بود که در سال 1911 به دنیا آمد و به سال 1966 دار فانی را وداع گفت.

کلیات/فهارس
کتاب
59452e82db6fc.png

ترجمان البلاغه با فاکسیمیله نسخه منحصربه‌فرد کتاب مورخه 507 هجری

ترجمان البلاغه اولین کتابی است که در اواخر دوره تدوین و تثبیت مبانی ادبیات ایران بعد از اسلام در باب صنایع ادبی تألیف شده است. ترجمان البلاغه از قدمت و اصالت خاصی برخوردار است، اگرچه از بعضی جهات از کتاب محاسن الکلام نصر بن حسن مَرغینانی (۵۳۰ ـ۵۹۳) که در نیمه اول قرن پنجم هجری تألیف شده اثر پذیرفته است. نویسنده خود به این اثرپذیری و همچنین تأثر از کتاب زُهره، تصنیف محمد بن داود اصفهانی (متوفی ۲۹۶)، اذعان کرده است. شواهد و امثال ترجمان البلاغه همه یافته‌های شخصی مؤلف آن است و تقلید رادویانی از محاسن الکلام فقط در تعریف و تنظیم کتاب خود بوده نه در محتوا. ویژگی دیگر این کتاب کوشش در آوردن مثال‌های فارسی است، و این بدین معناست که کتابی در علم بدیع مخصوص زبان فارسی نگاشته، و پیداست که بیشتر قصد خدمت به فرهنگ ایرانی و زبان فارسی را داشته است. ویژگی دیگر اینکه مباحثی از قبیل استعاره، تشبیهات مختلف و کنایات را در لابلای صنایع گنجانده است که این هم متأثر از محاسن الکلام مرغینانی است. رادویانی بیشتر مبدع و نوآور بوده نه مقلد و پیرو، خصوصیتی که کمتر در کتب بلاغی می‌توان یافت.

نثر/متون کهن/ادبی
کتاب