در کتابخانه مجلس مرقعی نگه‌داری می‌شود که در برگه شناسایی آن در ابتدای مرقع به آقا فتحعلی حجاب شیرازی (د: 1269ق) خوشنویس عصر قاجار منسوب شده است. حال آنکه هیچ شباهتی مبان خط حجاب و این مرقع وجود ندارد. نویسنده در این مقاله با ارائه قرائن و دلایلی سبک‌شناسانه و نیز مقایسه تطبیقی چند قطعه خط از خطوط آقا فتحعلی و میرخلیل قلندر اثبات می‌کند که مرقع مزبور مربوط به میرخلیل قلندر، خوشنویس دوره صفوی است. میرخلیل از سادات عراق عجم بود و در زمان شاه طهماسب به هند مهاجرت کرد و مدت‌ها در دربار عادلشاه ثانی (حکـ: 988ـ1037ق) والی بیجاپور بود و در سال (1027ق) از طرف عادلشاه به سفارت به دربار شاه عباس اول به اصفهان آمد. میرخلیل از سرآمدان خط نستعلیق بود و حال و هوای خط او در کمتر خوشنویس صاحب نامی دیده می‌شود و خط او با خط دیگر خوشنویسان مشهور دوره صفوی تفاوت آشکار دارد. شیوه خاص او که بسیار با صلابت و ظریف است در این مرقع به خوبی دیده می‌شود. قدرت قلم و ظرافت خط میرخلیل قلندر آن‌چنان است که می‌توان او را استادی همردیف میرعماد قزوینی، خوشنویس همعصر وی دانست.

منابع مشابه بیشتر ...

661fef6f91450.jpg

روش زیبا یا درست نوشتن (برای استفاده دانش آموزان و دبیرستانها)

سیدعلی میرافضلی

سیدعلی میرافضلی درباره سبب تالیف کتاب می گوید: در سال 1316 تا 1319 از جمله درسهایی که می گفتم درس املاء بود روشی را که در پیش گرفته بودم چنین بود که برای هر نوبت موضوع تازه را در نظر گرفته و به اندازه یک دیکته آن را شرح و بسط داده و در ساعت مقرر برای دانش آموزان میخواندم تا از خارج بنویسد، تجربه معلوم می داشت که عموم دانش آموزان برای نوشتن این نوع از دیکته آماده تر بودند آنکه آثار انزجار از چهره ایشان مشهود گردد با اهتزاز تمام در نوشتن آن اهتمام داشتند این طریقهاز چند لحاظ برای دانش اموزان ایجاد رغبت می نمود یکی تازگی مطلب که بطور کلی بیان هر موضوع تازه توجه مخاطب را جلب کرده و او را برای اصغای آن مهیا می نماید دیگر آنکه لغات مشکلی که در ضمن این طرز املاء بکار برده میشود بیشتر از مردم بدان تکلم نموده و به گوشها آشنا می آید به علاوه چون با عبارات ساده ذکر می شود در نتیجه از دشواری آن کاسته و حکم سهل و ممتنع را پیدا می نماید و دانش آموز بدون آنکه دشواری لغت او را خسته خاطر و ملول گرداند در طی نوشتن عبارات آسان آنرا فرا میگیرد.

65ca2d0713b14.jpg

تذکره خوشنویسان

غلام محمد هفت قلمی دهلوی

این اثر که دو نسخة خطی و چاپ سنگی آن موجود است بوسیلة مولانا غلام محمد هفت قلمی دهلوی شاعر متخلص براقم متوفی بسال 1939 میلادی = 1239 هجری قمری نوشته شده است این کتاب بعدها بوسیلة محمد هدایت حسین، مدرس زبان فارسی و عربی در کالج کلکته هندوستان تصحیح و تحشیه شده است و با اضافاتی و یک مقدمة بسیار جالب بچاپ سنگی انتشار یافته است. این کتاب شامل فهرست الرجال که محتوی 39 صفحه علاوه بر صفحات اصلی کتاب و یک مقدمه بسیار جالب بقلم مصحح کتاب یعنی محمد هدایت حسین در 8 صفحه و خود کتاب شامل چهار مقاله بشرح زیر است: 1- مقاله اول = در بیان حدوث رسم خط عربی 2- مقاله دوم = در ذکر حدوث و ایجاد اقسام رسم خط اهل فرس قدیم.