اسپانیا با آنکه جزو اتحادیه اروپاست و درهای این کشور در زمینه‌های اقتصادی و سیاسی به روی جهان گشوده است، در حوزه ادبیات تطبیقی به حاشیه رانده شده است. در این مقاله، علل حاشیه‌نشینی ادبیات تطبیقی در اسپانیا تشریح می‌شود و به پیش‌بینی آینده آن می‌پردازیم. از جمله علل عمده کم‌توجهی اسپانیا به نظام ادبیات تطبیقی می‌توان به افول قدرت سیاسی و اقتصادی این کشور به دنبال از دست دادن مستعمراتش، سلطه حکومت‌های فاشیستی و سیاست اتخاذ درهای بسته، و وقوع جنگ‌های داخلی در این کشور اشاره کرد. همچنین بیم از دست دادن هویت ملی سبب می‌شد تا پزوهشگران اسپانیایی با تردید با نظریات جدید و مطرح در ادبیات تطبیقی برخورد کنند و پذیرای آنها نباشند. از دیگر علل، تعدد زبان و ادبیات در این کشور است که به تضاد و اختلاف میان نویسندگان دامن می‌زد. نویسندگان هر منطقه مدعی بودند که هویت فرهنگی اسپانیا از آن آنهاست و این موضوع بین ادبیات‌های زبان‌های مختلف شکاف ایجاد می‌کرد و موجب می‌شد که نویسندگان و پژوهشگران، به جای پرداختن به نظریات مطرح و جدید ادبیات تطبیقی در جهان، به اقداماتی میهن‌پرستانه و منطقه‌ای اکتفا کنند. او اواسط قرن بیستم، با تأسیس انجمن ادبیات تطبیقی برگزاری همایش‌ها، تاسیس کرسی‌های ادبیات تطبیقی در دانشگاه‌ها و پژوهش‌های محققان بزرگی چون کلادیو گی‌ین در این حوزه، ادبیات تطبیقی در اسپانیا از رشد قابل توجهی برخوردار شده است.

منابع مشابه بیشتر ...

6613f6e350141.jpg

با کاروان حله: مجموعه نقد ادبی با تجدیدنظر در چاپهای سابق و افزودن ده گفتار تازه

عبدالحسین زرین کوب

این اثر مجموعه ای است شامل بیست مقاله به قلم استاد عبدالحسین زرین کوب که هر مقاله به یک شاعر اختصاص دارد. از رودکی شروع می شود در ادامه به فردوسی، فرخی، منوچهری، ناصر خسرو، مسعود سعد، خیام، سنایی، انوری، خاقانی، نظامی، عطار، مولوی، سعدی، امیر خسرو دهلوی، ابن یمین، حافظ، جامی و صائب می پردازد و در نهایت به بهار ختم می شود.این مقالات به صورت مختصر اما نه با نادیده گرفتن مطالب حیاتی بلکه گزینش صحیح از میان آنان به نگارش درامده است و همین عامل اثر را برای علاقه مندان به آشنایی با شعر فارسی چه خواننده ی مبتدی و چه حرفه ای جذاب کرده است. او با استفاده از نسخه های موجود آثار و تذکره های نوشته شده درباره ی این شاعران و با نظر به شرایط سیاسی اجتماعی دورران حیات شان به بررسی اشعار و زندگی آنها می پردازد. با کاروان حله کتابی است که می تواند شناخت ما را از این بزرگان و آثارشان ارتقا ببخشد.

65e5ad256ebfc.jpg

پايداری حماسی

محمدامین ریاحی

آنچه در این کتاب فراهم آمده مجموعه‌ای است از مقالات "دکتر محمدامین ریاحی" که با این عناوین به طبع رسیده است" :چون شکفتن گل‌ها در باغ"، "نفوذ زبان و ادبیات فارسی"، "زبان کهن آذربایجان"، "آن هنر اصلی فردوسی"، "سال شمار زندگی فردوسی"، "پایداری حماسی"، "ریشه افسانه‌های زندگی فردوسی"، "یوسف و زلیخا"، "رباعی سرایی در ایران"، "دو یار زیرک"، "نجم رازی و مرصاد العباد"، "تربت شمس تبریز کجاست؟"، "کسایی مروزی"، "در مسلخ عشق"، "حساب سود و زیان در زبان فارسی"، "بوی جوی مولیان"، "نادرشاه و عالم‌آرای نادری"، "برگی از مظالم قزلباش‌ها"، "فتحنامه ایروان"، "فریب فرنگ"، "ایران در چنگ روسیه"، "از چاپلوسی‌های حاجی میرزا آقاسی"، "سند فروش شهر سلماس"، "نخستین سرشماری در ایران"، "گزارشی از آخرین سال‌های استبداد "و "فریدون و شعر او ."یادآور می‌شود "دکتر ریاحی "از محققان عصر ماست .توجه وی بیشتر به نقد و تصحیح و احیای متون کهن فارسی بوده و از جمله مرصاد العباد (کتاب سال 1352)، مفتاح المعاملات، عالم‌آرای نادری و نزهه‌المجالس را چاپ کرده است .تحقیقات او درباره فردوسی، شاهنامه و غزل‌های حافظ از اعتبار ویژه‌ای برخوردار است .

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

60a619e6aaf25.png

افسانه‌های جنوب (بوشهر)

ناهید حجازی

الگوی افسانه‌های جنوب با افسانه‌های سایر ملل شباهت بسیاری دارد و تفاوت اندکی هم. این تفاوت‌ها به تفاوت انگیزه‌های شخصیت‌های افسانه‌ها مربوط می‌شود اما خویش‌کاری قهرمان در افسانه‌ها یکسان است. خویش‌کاری ملک‌محمد با ایوان که یک قهرمان روسی است، شباهت زیادی دارد. البته نوع رسیدن قهرمان به هدف نیز متفاوت است که این به تفاوت فرهنگ‌ها و جغرافیای محل روایت افسانه مرتبط است. دراین کتاب ابتدا مقدمه‌ای درباره عناصر مادی و ابزاری افسانه‌های جنوب آورده شده و سپس افسانه‌های جنوب و به‌ویژه بوشهر که مدنظر گردآورنده است، ذیل عناوین افسانه‌هایی با قهرمان مرد قوی، افسانه‌های ملک‌محمد، افسانه‌های شاه و وزیر، افسانه‌های حیوانات، افسانه‌های دختران مظلوم، افسانه‌های دختران قوی، افسانه‌های خارکن، افسانه های قهرمان ابله، افسانه‌های مسخ انسان به حیوان، افسانه‌های شیطان، افسانه‌های امروزی گردآوری و آورده شده‌اند.

فرهنگ و تمدن/افسانه و حکایات
کتاب
58b1267a192fc.PNG

انجمن ادبیات تطبیقی ژاپن

ناهید حجازی

ادبیات ژاپن تا پیش از قرن نوزدهم، به دلیل تعاملات فرهنگی و تجاری و سیاسی با چین و هند، از این دو کشور، بخصوص چین، بسیار متأثر بوده است. چین تا پیش از دوران مدرن انتقال‌دهنده فرهنگ و ادبیات خود به ژاپن و کرده بود، اما در دوران مدرن این ارتباط تغییر کرد و ژاپن پیام‌آور مدرنیسم شد و چین و کره از طریق ژاپن با ادبیات غرب آشنا شدند. جنگ جهانی دوم ژاپن را با شرایط اجتماعی و سیاسی خاصی مواجه کرد. ژاپن در این دوران به ارتباط با کشورهای اروپایی تمایلی نداشت و با تکیه بر برتری فرهنگش، خود را در انزوا نگه می‌داشت. این سیاست ژاپن بعد از جنگ بسیار مورد انتقاد قرار گرفت. در سال 1948 انجمن ادبیات تطبیقی ژاپن، به ریاست ناکاجیما کنزو و با 157 عضو در توکیو تأسیس شد. هدف این انجمن ارتقای تحقیقات محلی و بین‌المللی در فرهنگ و ادبیات تطبیقی در ژاپن بود و تاکنون نیز برای تحقق این هدف فعالیت‌های ذیل که در این مقاله بیان شده دنبال کرده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های تطبیقی
مقاله