ایرج میرزا، شاعر دوره مشروطیت در کنار امثال بهار و عارف و عشقی از صداهای آشناست و اگر ایرانیان با غلبه احساسات ملی و انقلابی، حضور سیاسی و شعر و ترانه در دفاع از آزادی و وطن با حکومت استبدادی و دلتمردان در افتادهاند و اهل سیاست بودهاند ایرج میرزا بیشتر به انتقاد از جامعه عصر خویش و به فرهنگ پرداخته و از هیجانات سیاسی برکنار مانده است هر چند که سیاستمداران از تیغ طنز و تعریض او در امان نماندهاند اما اشعار طنز و انتقادی او را بیشتر بخشی از نسل قدیمیتر به یاد دارند. زیرا دیوان شعر او به علت عرف جامعه که پارهای از این اشعار را رکیک و منافی اخلاق عمومی میداند کمتر در دسترس قرار میگیرد.
این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.
در این کتاب در مجموعه ای مختصر به معرفی سرداران طنز ایران پرداخته شده و شش چهره معروف و نامدار ادبی معرفی شده است: سوزنی سمرقندی، ملانصرالدین، عبید زاکانی، سید اشرف الدین حسینی، ایرج میرزا و استاد علی اکبر دهخدا که از نظر مولف سرداران طنز ایران هستند و بیشترین نقش را در زمینه طنز وو انتقاد و فکاهت و هجو و هزل در زبان و ادبیات فارسی داشته اند.