کتابخانه مجازی ادبیات

در این کتاب کوشیده شده تا درباره نکاتی درباره حافظ و شعر او بررسی صورت گیرد؛ از قبیل: بیان روند زندگانی حافظ برگرفته از متون و منابع معتبر علمی و تاریخی با استفاده از اشعار شاعران نوپرداز معاصر؛ نگاهی به ابعاد و زوایای شخصیت حافظ؛ چرایی تفأل به حافظ و چگونگی تفأل‌زدن؛ تدوین فصلی با نام فرهنگ واژگان اشعار حافظ با بیش از دوهزار واژه؛ فراهم کردن فرهنگ اشارات و تعبیرات عرفانی اشعار حافظ با بالغ بر پانصد واژه.

کتاب «کشف المحجوب» که در واقع پرده‌گشای اسرار حیات و درون گروهی از عاشقان و شیفتگان جمال محبوب ازلی و ابدی است، جلوه‌گاه ایمان و ذوق و دانش بزرگمردی است که گرچه شرح کاملی از احوال وی در دست نیست، ولی همین اثر عظیم نماینده وسعت اطلاعات او در علوم قرآنی و احادیث و عرفان است. در این کتاب خلاصه‌ای گویا از شرح زندگی افراد مندرج در کتاب «کشف المحجوب» هجویری ارائه شده و علاقمندان و عرفان‌پژوهان را در شناخت هرچه بهتر مندرجات کتاب به‌ویژه شخصیت عارفان و مشایخ راهنما است.

این کتاب یکی از کهن‌ترین فرهنگ‌های فارسی است که در دوره سلطان فیروز شاه تغلق (752 ـ 790 هـ.ق) در همین کشور نوشته شده است. این فرهنگ بنا بر رفع نمودن بعضی نقایص فرهنگ اسدی و فرهنگ قواس نوشته شده بود و در این فرهنگ افزون بر این دو فرهنگ، ذکری از رسالة النصیر، فرهنگ عبدالرحمن و تاجین شده و معلوم است که این فرهنگ‌ها پیش از دوره فیروزشاه نوشته شده بود. این فرهنگ نه‌تنها از جمله مآخذ «ادات الفضلا» تألیف بدر دهلوی بوده، بلکه به گفته محمد لاد دهلوی مؤلف «مؤید الفضلا» نویسنده ادات همه مطالب «لسان الشعراء» را در فرهنگ خود شامل نموده است.

از جمله آثار ارزشمندی که در دوره سلطنت و حاکمیت سلسله تغلقان پدید آمد، «بساتین الانس» اثر محمد صدر علاءالدین احمد حسن دبیر عبدوسی ملقب به «تاج» و معروف به «اخستان» است. وی همان‌گونه که خود می‌نویسد در دهلی ولادت یافت و پدرش نیز از اهالی دهلی بود و از این‌رو وی را دهلوی نیز خوانده‌اند. این کتاب از نظر تاریخ و مسائل اجتماعی دارای اهمیت ویژه‌ای است. موضوع کتاب مربوط به حمله تغلق است در سال 725 هجری به لکهنوتی. در این کتاب وقایع پادشاهان چین، قُنّوج و اُجّین و مطالبی درباره آیین کشورداری آمده است.