نویسنده کتاب، دکتر قاسم سامرایی، از فهرستنویسان و نسخهشناسان دانشگاه امام محمد بن سعود در ریاض است که در کتابخانه و بخش اطلاعرسانی دانشکده علوم اجتماعی این دانشگاه به تدریس و تحقیق مشغول است. وی اهتمام ویژهای به کهن خطشناسی و پژوهش در نسخههای خطی عربی دارد و در این زمینه علاوه بر تخصص و دانش گسترده، در برخی دانشگاهها و مراکز نسخهشناسی نظیر دانشگاه لیدن تدریس و سخنرانی کرده است. نام این کتاب گویا از ابداعات مؤلف باشد، او مینویسد«علم اکتناه» شامل دو علم کهن خط شناسی و نسخهشناسی است. نویسنده معتقد است این دو اصطلاح از یکدیگر جدانیستند و هر پژوهشگر و فهرستنگاری باید از سیر تحول خطوط عربی، صنعت کاغذ، شیشه، الیاف، مس، آهن، چوب، و همچنین ساخت قلم، مرکب، رنگ، صحافی و تجلید، تذهیب و زرکوبی و نظایر آن در سراسر سرزمینهای اسلامی مطلع باشد.
این کتاب شامل هجده مقاله است که در یک دوره زمانی 36 ساله در نشریههای گوناگون فارسی نوشته و منتشر شدهاند. مقالات بنا بر موضوعی که دارند، در پنج بخش حوزه اساطیر ایران، حوزه دین و مذهب، عرصه عقیده و عمل زنان، اقوام در عرصه تاریخ و فرهنگ و حوزههای دانش و فرهنگ و ادبیات تنظیم و تدوین شدهاند. در بخشهای پنجگانه کتاب، نُه کتاب و یک مقاله بلند به زبان اصلی، ترجمه فارسی چهار کتاب از متنهای انگلیسی و عربی و چهار کتاب به زبان فارسی از نویسندگان ایرانی بررسی و معرفی و نقد و تحلیل شدهاند.
این کتاب دربرگیرنده 21 نوشتار و مقاله درباره شاهنامه و فردوسی در هشت بخش فردوسی، شاهنامه، نامها در شاهنامه، نقد و معرفی کتاب، طرحی برای نور و صدا و .... میباشد. در بخش نقد و معرفی کتاب، کتابهای «نقدی بر جاذبههای فکری فردوسی»، «زن در شاهنامه فردوسی» و «فرهنگی تحقیقی نامهای خاص در شاهنامه» نقد و معرفی شده است. برخی از عناوین دیگر مقالات این کتاب به این شرح است: فریدون در شاهنامه، اهریمن در نظر فردوسی، پارس و شهرستانهای آن در شاهنامه، نمونهای از شاهنامه فردوسی به نثر ساده، هفتخوان رستم و ..... .
طي سالهاي اخير، تلاشهاي گستردهاي به منظور ايجاد شيوههاي نوين آموزش خارجي در راستاي تسلط زبان آموزان بر مهارتهاي مختلف زباني صورت گرفته است. زبان نيز به عنوان ماده اصلي فرايند آموزش، بحث و جدلهاي مختلفي را از سوي دانشوران حوزههاي مختلف به خود اختصاص داده است که هر يک از اين آرا و افکار به نوبه خود شايان واکاوي و نقد و بررسي است. در پژوهش حاضر با روش توصيفي ـ تحليلي ميکوشيم تا با بررسي توانمنديهاي لازم براي فراگيري زبان عربي در دو حوزه شنيدن و گفتار نقش مدل ترکيبي notional functional syllabus (سيلابس مفهومي کاربردي) و روش task-based approach (کارمحور) را براي اهداف Arabic for the general purpose (عربي براي اهداف عمومي) و purpose general Academic Arabic for the (عربي براي اهداف عمومي دانشگاهي) مورد ارزيابي قرار دهيم. مهمترين نتيجه حاصل از پژوهش حاضر نشان ميدهد براي ايجاد ارتباطي سازنده با گويشوران زبان خارجي، دانش زباني و حتي درون داد کامل زبان از تاثير چنداني برخوردار نيست، بلکه ايجاد محيط محاورهاي شبيهسازي شده به فرهنگ و اجتماع گويشوران خارجي، کارکردگرايي و کارمحوري، زمينهسازي براي کاربرد زايشي توانش زباني و در نهايت، برون داد مداوم و عملي زبان از سوي زبان آموز، نقش برجستهاي در ايجاد انگيزه و تسلط به زبان خارجي ايفا ميکند.
این مطلب ترجمه قسمتی از کتاب «المدخل تنمیه الاعمال بتحسین النیات...» تألیف محمد بن عبدری فاسی معروف به «ابن حاج» میباشد در بیان کیفیت و نیکو گردانیدن نیت وراق، کاتب و صحاف که برای هر کدام وظایفی را نیز بیان کرده است. از جمله داشتن خلوص نیت در کار، دوری جستن از غش، استفادهنکردن از کار خود در جهت نامشروع و یا برای ستمگر، رعایت شئونات در حین کار، دوری از مفاسدی که در این مشاغل وجود دارد و مطالب آن در سه بخش و هر کدام در چندین فصل به ترتیب زیر آمده است: 1) در بیان نیت وراق و کیفیت و نیکو گردانیدن آن نیت 2) در بیان نیت نسخهنویس و چگونگی آن نیت 3) در بیان نیت جلدسازی که قرآن،کتاب و مانند آن را تجلید میکند.