کتابخانه مجازی ادبیات

سرزمین کهنسال دلاوران ایران باختری از نظر جغرافیای تاریخی و تاریخ مرموز و ناشناخته است. اگر آنطور که در خارج از ایران محققانی چون هرتسفلد، دمرگان، مینورسکی، رالنسن، سر ارول استین برای بررسی گذشته های این سرزمین کوشیده اند فضلای کشور نیز توجهی ابراز می داشتند. اینک بسیاری از زوایای تاریک تاریخ چند هزارساله میهن ما روشن شده بد. نخستین کتابی که درباره لرستان به چاپ رسید مجموعه ای از غلامرضا خان والی و انیس المسافر نام داشت. کتاب مذکور در بوشهر به چاپ رسیده و مشتمل بر آگاهی هایی در مورد جانوران شکاری و فرمانروایان لر از حسین خان والی تا زمان مولف است، پس از آن باید از جغرافیای نظامی لرستان تالیف سپهبد رزم آرا نام برد که مشتمل بر جغرافیای مناطق با توجه به جنبه نظامی انها و ورود قوای دولتی به لرستان و سرکوبی عشایر این منطقه می باشد. آقایان بهمن کریمی و محمدعلی امام شوشتری نیز چند صفحه ای از کتابهای جغرافیای تاریخی غرب ایران و تاریخ جغرافیایی خوزستان را به لرستان اختصاص داده اند. با این حال تا به امروز کتابی که منحصر به تاریخ یا جغرافیای تاریخی این قسمت از ایران باختری باشد تالیف نشده است.

در این کتاب سخن از شاعرانی است که زبانشان کردی است و به زبان پارسی شهر سروده اند. شاعرانی که در گذشته می زیسته اند شعر و شرح حالشان اغلب از میان تذکره های مختلف فارسی و عربی بی منت جمع آوری شده و زحمتش را به جان خریدار بوده ام، از شاعرانی گله مندم که در قید حیات اند با رفتن به محل سکنایشان و روبرو شدن با انان و التماس نمودن از ایشان و تکرار التماس بوسیله نامه و تلفن طی چندین سال اجبارا از روی پرونده استخدامیشان مشخصاتشان بدست آمده است و برخی را هنوز موفق به دریافت شعر و شرح زندگیشان نشده ام ناچار در این کتاب ذکری از انان به میان نیامد. همان طوری که ملاحظه میشود اکثر شاعران مندرج در این تذکره از اهالی سنندج هستند. علتش این است که اهالی سنندش بیش از نقاط دیگر کردستان با مردم فارسی زبان محشور و در تماس بوده اند، دیگر اینکه چون سنندج مرکز حکمرانی کردستان بوده است و حاکمان اغلب خود دانشمند و دانش پرور بوده اند لذا آشنایی به زبان فارسی و رموز و دقایق آن در این ناحیه بیش از نواحی دیگر کردستانات نضج گرفته و رونق یافته است...

کتاب جان نما زندگی نامه خودنوشت شیخ محمد مردوخ (آیت الله کردستانی) است که در سال 1321 توسط چاپ خودکار ایران منتشر شده است

کتاب تاریخ مردوخ در ۴ بخش از محمد مردوخ کردستانی است.بیشتر حجم این کتاب پیرامون تاریخ خاندان اردلان است. این کتاب اولین کتابی ست که به شیوه نوین درباره تاریخ خاندان اردلان به نگارش درآمده است. که این چهار قسمت به شرح ذیل است: بخش اول در قضاوت عقل بر نقل میباشد. و بخش بعدی دوم که خود 4 زیر مجموع دارد. یعنی منشا کرد و سوابق کرد. خط و زبان و آداب کرد و مذهب آن و زیر مجموع چهارم طوایف و جمعیت کرد, بطور کلی موضوع در قضاوت عقل بر نقل,و قسمت سوم کتاب به آداب و رسوم و خط, زبان, مذهب کرد می پردازد. و در قسمت آخر یا چهارم به طایفه ها و مردم کرد و تعداد ولایتها و مساحت و شهرستانهای کردستان می پردازد.