کتابخانه مجازی ادبیات

کسانی که در ادب فارسی از روی صدق و تانی و نه از سر هوی و تمنی، تاملی مستمر و بی وقفه به منظور کشف اصول و موازین حاکم بر ادب و فرهنگ ایران داشته اند، نیک می دانند که از جمله مظاهر توانایی شگفت آور سخن سرایان بزرگ و افسونگر فارسی زبان، آنست که با قدرت استفاده از قانون تجرید و تعمیم ذهن خلاق و آفرینشگر خویش، بخوبی توانسته اند با رویت مناظر در صحنه حیات و اندیشه در کار روزگار و ژرفکاوی در پدیده های گیتی و ترکیب آن ها با یادها و خاطره ها و خوانده ها و شنیده ها و در یک کلام دانسته ها آمیزه ای از عبرت و حکمت پرداخته و با عرضه دستاوردهای تامل و تجربه در قالب سخنان منظوم و منثور خوانندگان آثار خویش را از چشمه سار زلال ذوق سلیم خود سیراب ساخته و قریحه جمال پرست آن ها را نوازش داده، آدمیان را از زادگان طبع جویای کمال خویش برخوردار و کامیاب گردانند...

فرهنگ اصطلاحات عرفان اسلامی نخستین مجلد از مجموعه ی فرهنگ های اصطلاحات علوم و معارف اسلامی است که در حوزه ی علوم عقلی شامل: عرفان، فلسفه، کلام، اخلاق و منطق و در حوزه ی علوم نقلی شامل: فقه، اصول فقه، تفسیر و علوم قرآنی، رجال، درایه و ادبیات عرب است. این فرهنگ به منظور فراهم آوردن بستر مناسب برای ارائه ی ترجمه های دقیق و رسا و با اسلوب سنگین ادبی از آثار جاویدان عرفان اسلامی تهیه گردیده و اولین قدم مهم در این زمینه به شمار می آید. کتاب حاضر عمده ی اصطلاحات عرفانی را در بر دارد و مدخل ها و معادل های آن ها به دقت گزینش شده و در تهیه آن از بسیاری از پر ارج ترین ترجمه های دهه های اخیر استفاده شده است. راقم این سطور یقین دارد که فرهنگ اصطلاحات عرفان اسلامی کمک بزرگی برای مترجمان ایرانی خواهد بود و سهم بسزایی در بهتر برگردانیدن گنجینه های معرفت فارسی به جهان خارج خواهد داشت و وسیله ای ارزنده خواهد بود برای تبدیل کردن زبان انگلیسی به یک زبان اسلامی؛ یعنی زبانی که در آن معارف و ارزش های اسلامی، که در قلب آن عرفان قرار گرفته، به سهولت قابل بیان است؛ علاوه بر این، کمک خواهد کرد تا مترجمان از تشتت و پراکندگی در برگرداندن متون عرفانی رهایی یابند.

ژرژ برنانوس ازجمله نويسندگان كاتوليك بود كه انديشه‌هاي مذهبي را درون‌مايه رمان‌هاي خود كرد؛ عنوان رمان‌نويس ديني به معناي واقعي كلمه زيبنده اوست. پرداختن به مسئله خير و شر و توجه به جايگاه انسان، ‏همواره يكي از دل مشغولي‌هاي عمده نويسندگان مذهبي به شمار مي‌رود. تلاش اين گروه ازنويسندگان معطوف به سنجش توانايي انسان در رويارويي با وسوسه است. از خلال آثار برنانوس كه در زمره ادبيات متعهد قرار مي‌گيرد، ‏مي‌توان به مضاميني چون: تمايل به تنزيه و قداست،‏ حقانيت، ‏ستيز با ناباوران، ‏فيوضات الهي و تأثير ايمان مذهبي در هدايت بشر به سمت جايگاه متعالي پي برد. دراين ميان، ‏مضامين معنوي كه درونمايه نوشته‌هاي اوست، ‏دستمايه پرداختن به هويت انساني،‏ برخورد ميان نيروهاي خدايي و اهريمني،‏ و مسايل پديد آمده از اين دو واقعيت ماورايي مي‌شود. محرك اصلي داستان در كتاب‌هاي اوليه وي كشمكش ميان قديس و گناهكار است. هر چه بيشتر در آثار او پيش مي‌رويم،‏ شاهد تحول شخصيت‌هاي مختلف‌ايم،‏ به نحوي كه در بسياري از رمان‌هاي برنانوس،‏ در انتهاي داستان،‏ شاهد مرگ توأم با آرامش گنهكاراني هستيم كه تابش نور ايمان و حرارت عشق مقدسين موجب دگرگوني دل‌هاي سرد و ظلمت‌زده شان گشته و بازگشت به سوي سرچشمه پاكي‌ها را نزد اينان به ارمغان مي‌آورد. در آثار اين نويسنده قرن بيستم،‏ زهد و تقوا بر ظلمت پيروز مي‌گردد و تمناي خداجويي و نجات و رستگاري روحاني انسان نموداراست. در اين مقاله سعي بر آن است تا به سير اين زندگي روحاني (گذر از وسوسه‌هاي شيطاني در مسير سعادت) و تأثير عشق و ايمان بر هر يك از شخصيت‌هاي داستاني آثار ژرژ برنانوس،‏ به ويژه در رمان‌هاي زير آفتاب اهريمن و خاطرات يك كشيش دهكده،‏ بپردازد.