ژرژ برنانوس ازجمله نويسندگان كاتوليك بود كه انديشههاي مذهبي را درونمايه رمانهاي خود كرد؛ عنوان رماننويس ديني به معناي واقعي كلمه زيبنده اوست. پرداختن به مسئله خير و شر و توجه به جايگاه انسان، همواره يكي از دل مشغوليهاي عمده نويسندگان مذهبي به شمار ميرود. تلاش اين گروه ازنويسندگان معطوف به سنجش توانايي انسان در رويارويي با وسوسه است. از خلال آثار برنانوس كه در زمره ادبيات متعهد قرار ميگيرد، ميتوان به مضاميني چون: تمايل به تنزيه و قداست، حقانيت، ستيز با ناباوران، فيوضات الهي و تأثير ايمان مذهبي در هدايت بشر به سمت جايگاه متعالي پي برد. دراين ميان، مضامين معنوي كه درونمايه نوشتههاي اوست، دستمايه پرداختن به هويت انساني، برخورد ميان نيروهاي خدايي و اهريمني، و مسايل پديد آمده از اين دو واقعيت ماورايي ميشود. محرك اصلي داستان در كتابهاي اوليه وي كشمكش ميان قديس و گناهكار است. هر چه بيشتر در آثار او پيش ميرويم، شاهد تحول شخصيتهاي مختلفايم، به نحوي كه در بسياري از رمانهاي برنانوس، در انتهاي داستان، شاهد مرگ توأم با آرامش گنهكاراني هستيم كه تابش نور ايمان و حرارت عشق مقدسين موجب دگرگوني دلهاي سرد و ظلمتزده شان گشته و بازگشت به سوي سرچشمه پاكيها را نزد اينان به ارمغان ميآورد. در آثار اين نويسنده قرن بيستم، زهد و تقوا بر ظلمت پيروز ميگردد و تمناي خداجويي و نجات و رستگاري روحاني انسان نموداراست. در اين مقاله سعي بر آن است تا به سير اين زندگي روحاني (گذر از وسوسههاي شيطاني در مسير سعادت) و تأثير عشق و ايمان بر هر يك از شخصيتهاي داستاني آثار ژرژ برنانوس، به ويژه در رمانهاي زير آفتاب اهريمن و خاطرات يك كشيش دهكده، بپردازد.
کتاب پیش رو مشتمل بر 37 داستان است که جلد دوم قصه حمزه را در برمی گیرد و با آمدن حمزه از مکه و جنگ با کفار آغاز و با شهادت حمزه در جنگ احد و کشته شدن یاران وی به پایان می رسد. قصه حمزه که به نام رموز حمزه و حمزه نامه نیز شهرت دارد، داستانی پهلوانی با ریشه مذهبی است و حوادث این داستان مقارن با ظهور اسلام و توسط حمزه عموی رسول خدا (ص) رقم می خورند. حمزه نامه که نویسنده و سال تالیف آن نامشخص است، در سرزمین های اسلامی شهرت بسیاری یافته است. این کتاب در گذشته به زبانهای عربی، ترکی، گرجی و اردو نیز ترجمه شده و نگارگری حمزه نامه در زمان اکبرشاه به شهرتی جهانی دست یافته است. داستان حمزه از مطالب گوناگون و حوادث طبیعی، خارق العاده و گاه افسانه ای تشکیل می شود که از مضامین قصص پیامبران و حتی شاهنامه فردوسی نیز بهره برده است. این کتاب با مقدمه و تصحیح جعفر شعار با بهره گیری از سه نسخه خطی برلین، آکسفورد و تهران، در سال 1347 و توسط انتشارات دانشگاه تهران در اختیار علاقمندان ادب فارسی قرار گرفت.
کتاب پیش رو مشتمل بر 32 داستان است که جلد اول قصه حمزه را در برمی گیرد و با چگونگی قصه حمزه آغاز و با عزیمت شداد بو عمر حبشی به حبش به پایان می رسد. قصه حمزه که به نام رموز حمزه و حمزه نامه نیز شهرت دارد، داستانی پهلوانی با ریشه مذهبی است و حوادث این داستان مقارن با ظهور اسلام و توسط حمزه عموی رسول خدا (ص) رقم می خورند. حمزه نامه که نویسنده و سال تالیف آن نامشخص است، در سرزمین های اسلامی شهرت بسیاری یافته است. این کتاب در گذشته به زبانهای عربی، ترکی، گرجی و اردو نیز ترجمه شده و نگارگری حمزه نامه در زمان اکبرشاه به شهرتی جهانی دست یافته است. داستان حمزه از مطالب گوناگون و حوادث طبیعی، خارق العاده و گاه افسانه ای تشکیل می شود که از مضامین قصص پیامبران و حتی شاهنامه فردوسی نیز بهره برده است. این کتاب با مقدمه و تصحیح جعفر شعار با بهره گیری از سه نسخه خطی برلین، آکسفورد و تهران، در سال 1347 و توسط انتشارات دانشگاه تهران در اختیار علاقمندان ادب فارسی قرار گرفت.
مقاله حاضر بیانگر دلیل توجه ویکتور هوگو به عرصه ادبی ایران است. در این مقاله سعی شده است با تکیه بر مضمون عرفان، تشابهات و مشترکات فکری و اعتقادی موجود میان او و شیخ عطار روشن شود. پیام اصلی در این گفتار، توبه است که به رهبری آن، ارتقای معنوی برای قهرمانان شیخ عطار و ویکتور هوگو میسر میشود. کمال و بلوغ شخصیت انسان که با فروغ خدایی و بینایی و آگاهی و صفای باطنی او همراه است، اساس کار تلقی میشود. با اتکا بر این نکات، جایگاه ادبیات عرفانی ایران بررسی میشود تا با قیاسی میان خصلتهای انسانی نزد شیخ عطار و ویکتور هوگو، اهمیت ادبیات تطبیقی در حوزه اندیشه به اثبات برسد.