این کتاب یکی از معدود کتابهای معتبر در زمینه تاریخ زبانشناسی است که بر اقران خود این مزیت را دارد که تاریخ علم زبانشناسی است نه تاریخ معلومات زبانشناسی. یعنی وضع این علم را در مقام انداموارههای در حال تحول، در هر دورهای در نظر میگیرد و شرح میدهد که آن وضع ناشی از کدام عوامل گذشته بوده و عامل چه وضعیتی در آینده شده است. در این میان هرچند از امکانات زبانشناسی جدید برای روشنکردن گوشههای مبهم گذشته بهره میگیرد، نمیخواهد ضرورتاً زبانشناسی نوین را معیار ارزشیابی دستاوردهای گذشته کند. واژهنامه دوزبانه پایانی کتاب، مرجع سودمندی است برای دستیابی به مهمترین اصطلاحات ویژه این دانش بالنده.
زبان نوعی رفتار انسانی است که دارای طرح است؛ یعنی دارای قوانینی است ساخته و پرداخته انسان که گذشت زمان به دلیل عوامل اجتماعی آن را تغییر میدهد و از آنجا که پدیدهای است اجتماعی و کاربردی جز حمل اندیشههای انسانی ندارد. در این کتاب رفتارشناسی زبان انسان در این مباحث پیگیری شده است: تعریف زبان، زبان تاریخی، تحول صرفی، تحول معنای جمله، تحول نحوی، تحول رسمالخط فارسی تاریخی.
این کتاب مجموعهای است از شش مقاله از صاحبنظران و زبانشناسان ایرانی و خارجی که بین سالهای 1348 تا 1356 در مجله «فرهنگ و زندگی» به چاپ رسیدهاند. موضوع این مقالات در باب جایگاه و کاربستهای جامعهشناسی زبان است و در آنها گفتههایی درباره مرز مشترک زبانشناسی و جامعهشناسی، زبان و گروههای قومی ـ اجتماعی، نقش زبان در تغییرات فرهنگی ـ اجتماعی و نیز مسئله زبان در دوره انحطاط فرهنگ و بحران تمدن فراهم آمده است.