کتاب راز مگو و سنگ سیاه در ایران در سنت لرها و کردان اهل حق عنوان اصلي به زبان ديگرعنوان به فرانسه : .... Le "secret indicible" et la "pierre noire" en perse بانضمام متن گورانی دوره وزاور از متون مذهبی و مقدس اهل حق و ترجمه آن به زبان فرانسه با تفاسیر و یادداشتهای دستوری و زبان شناسی و فرهنگ گورانی. نویسنده کتاب دکتر محمد مکری است. کتاب در سال 1347 توسط گنجینه متون و تحقیقات مذهبی، زبان شناسی و فرهنگ عامه به چاپ رسیده است.
موضوع کتاب حاضر، بررسی، نقد و تحلیل آثار و آرای «فتحالله جیحونآبادی» معروف به «نورعلی الهی» است. هدف کلّی کتاب، شناختن یکی از فرقههای ضالّه بر پایة مستندات و شواهد است. بنا به ضرورت، از تصاویر مربوط به «نورعلی الهی» و اسناد و مدارک مرتبط استفاده شده است. علاوه بر آن، بخش پایانی کتاب به تصویر اسناد خطی اختصاص دارد. نویسنده با تحلیل آرای این شخصیت و پیروان و طرفداران او، سعی در افشای حقایق فرقة «دین ابداعی» و نشان دادن چهرة حقیقی این گروه دارد. زبان کتاب، ساده و روان است.
کتاب حاضر پژوهشی است درباره پیشینه جغرافیایی، تاریخی، سیاسی، اجتماعی و اعتقادی (اهل حق) برخی مطالب کتاب بدین قرار است: کیفیت پیوند معنوی صفویه و اهل حق ;پیوستگی و گسستگی خاندانهای اهل حق ;عملکرد شاه اسماعیل صفوی با قیامگران اهل حق ;آل حق در سرزمینهای اسلامی همچون مصر، عربستان و ترکیه به مثابه داعیان صفویه و مبلغان تشیع علوی ;گزارشی مستند از قیامهای پیدرپی داعیان اهل حق از دوره صفویه تا عصر حاضر در ایران، عراق، ترکیه به ترتیب سنوات تاریخی.
مولف کتاب در مورد موضوع کتاب و علت تالیف کتاب میگوید: در این فرهنگ کوشیده ام که اسامی مختلف پرندگان را برحسب ترتیب حروف الفبا در گویشهای غرب ایران با مقایسه آنها با نام های فارسی و در صورت امکان با سایر لهجه های ایرانی بیاورم و حتی المقدور این نام ها را همراه با توصیفات مربوط به جانورشناسی (قدّ، وزن، رنگ،...) و اختصاصات زیستی (تغذیه، عادات، محیط زندگی، فصول مهاجرت،...) و همچنین با مواد مربوط به فرهنگ عامه (فولکلور) و بعضا توام با افسانه های مختصّ به پاره ای از آنها شرح دهم. در مواردی که تحقیقات دنبال شده اطمینان بخش بوده است نام های علمی (لاتینی) و همه جا پذیرفته شده در مجامع تخصصی بین المللی به انضمام نام فرانسه و نام خانوادگی آنها نیز ذکر گردیده است.
داستان بیژن و منیژه یکی از داستانهای آشنای شاهنامه، کتاب حماسی ایرانیان است. این داستان روایت عشق بیژن پسر گیو و منیژه دختر افراسیاب است. این کتاب داستان بیژن و منیجه به زبان گورانی است از داستانهای ملی ایران و روایت قدیم مناطق کردنشین از دکتر محمد مکری که در سال 1345 شمسی توسط انتشارات مرکز تتبعات علمی وزارت معارف فرانسه به چاپ رسیده است