این کتاب در دو جلد به بازخوانی تاریخ ایرانزمین میپردازد. مباحثی که در جلد دوم مطرح شده، عبارتند از: شاهنشاهی پارتیان: تشکیل سلطنت در پارت، جنگهای ایران و روم؛ نقش تمدن ایران باستان در خاورمیانه: ویژگیهای فرهنگ ایرانی و سهم آن در تمدنسازی، نقش فرهنگ ایرانی در تحول ادیان خاورمیانه؛ شاهنشاهی ساسانی: تشکیل شاهنشاهی ساسانی توسط اردشیر بابکان، شاپور اول احیای شکوه ایران، مانی پیامبر شادیستیز و تبلیغگر زهد و رنجکشی، قدرتگیری فقیهان و پیامدهایش، شاپور دوم، یزدگرد اول و بهرام گور، گسترش مسیحیت در خاورمیانه و پیامدهایش، بهدین مزدک، خسرو انوشیروان دادگر، هرمز چهارم و شورش بهرام چوبینه، خسرو پرویز آخرین شکوه شاهنشاهی ایران.
ر این کتاب که از سوی "اداره کل میراث فرهنگی استان تهران "انتشار یافته تلاش شده جغرافیای تاریخی و محوطههای باستانی و بناهای تاریخی فرهنگی شهرستان "شمیران "(یکی از فرمانداریهای نه گانه تهران)، شامل "لواسان " و "رودبار قصران "به تفصیل و همراه با عکس معرفی گردد .ابتدای کتاب شامل اطلاعاتی است درباره موقعیت و اهمیت جغرافیایی شمیران، تقسیمات کشوری و فرمانداری شمیران، جغرافیای تاریخی و وجه تسمیه رودبار قصران داخل، کوهها و رودها و راههای رودبار قصران، اقوام ساکن در طبرستان قبل از مهاجرت آریاییها، تاریخ رودبار قصران از دوره آشوریها و مادها و هخامنشیان تا دوره قاجار (به ویژه دوره علویان آل بویه، غزنویان، اسماعیلیان، مرعشیان، چلاویان، جلالیان، تیموریان و آل کیا) .سپس آثار باستانی و تاریخی فرهنگی "دشت لار"، "لواسان بزرگ "و "رودبار قصران"، به ترتیب و تفکیک شهرها و روستاهای آنها معرفی شدهاند که عموما شامل محوطههای باستانی، قلعهها، امامزادهها، کاروانسراها، قبرستانها، رباطها، تپههای باستانی، مساجد و حسینیهها، حمامها، کاخها، مناظر طبیعی، باغها و سایر بناهای باستانی تاریخی است . در پایان کتاب فهرست منابع و فهرست محوطهها و بناهای تاریخی فرهنگی شمیران (لواسان و رودبار قصران)، همچنین نقشه موقعیت جغرافیایی آثار یاد شده (نقشه باستان شناسی) آمده است
جلد پنجم از نامواره دکتر محمود افشار مقاله ها و گفتارهایی است در زمینه های مربوط به تاریخ ایران، قلمرو زبان فارسی، تحقیقات ادبی، مباحث شعر فارسی، مسائل فنی زبان فارسی، عقاید سیاسی دوره قاجار، اسناد تاریخی، وضع فرهنگی و اجتماعی یزد و یادداشتها و اسنادی است که با زندگانی دکتر محمود افشار متناسب است. مقاله ها به ترتیب تاریخ دریافت آنها به چاپ رسیده است.
پدیده «قزلباشان» که از دوره صفویه در تاریخ ایران پدید آمده است. در این کتاب ابتدا به بررسی خاندان صفوی و پدیده قزلباس پرداخته شده، سپس در بخش دوم شکیل سلطنت قزلباش بررسی گردیده است. در بخش سوم به بررسی تحریکات قزلباشان در کشور عثمانی و پیامدهای آن پرداخته شده است. بخش پایانی کتاب نیز اختصاص به پیامدهای فرهنگی ـ اجتماعی ظهور قزلباشان در ایران دارد.
این کتاب در دو جلد به بازخوانی تاریخ ایرانزمین میپردازد. مباحثی که در جلد اول مطرح شده، عبارتند از: پیدایش ایران: قوم ایرانی، زرتشت و دین ایرانی، تاریخ ماقبل ماد، پادشاهی ماد؛ شاهنشاهی هخامنشی: کوروش بزرگ، کامبوجیه و تسخیر مصر، داستان بردیه و گاوماته، داریوش بزرگ، تئوری سیاسی شاهنشاهی، خشیارشا و یونانیان، اردشیر اول و داریوش دوم، اردشیر دوم و کورش کهتر، اردشیر سوم و داریوش سوم؛ هلنیها در ایران: برآمدن اسکندر مقدونی، تسخیر ایران توسط اسکندر، خاورمیانه پس از اسکندر.