کشور باستانی ایران یا گاهواره تمدن چندهزارساله گیتی که یکی از کهنترین مدنیتهای بشری به شمار آمده، کشوری که تاریخ مشعشع و درخشانش از بهترین و برازندهترین و سرافرازترین تواریخ دنیا شناخته شده است. نویسنده در این کتاب برای نشان دادن اقتداری و بزرگواری امپراتوری ایران یادداشتهایی از خامه مورخین مشهور داخلی و خارجی را گردآوری کرده است.
گنجینه فرهنگ و تمدن کهن سال ایران باستان دانشمندان و پژوهش کنندگان را به تحقیق و تتبع هر چه بیشتر واداشته و هر روز بر دامنه آن افزوده میگردد و در دانشگاههای معتبر جهان شعبه ویژه ای از دروس تحصیلی را تشکیل داده و محققین عمری را در پی جویی آن صرف می نمایند. مستشرقین با بررسی اسناد علمی و مشاهدات عینی، توانسته اند تحقیقات منظمی را دنبال نموده و در دسترس علاقمندان قرار دهند. کتاب حاضر جزئی از این تحقیق به شمار میرود که نویسنده محترم آن سعی نموده است بارزترین آثار را جمع آوری نموده و بنام "گوشه ای از فرهنگ و تمدن ایران باستان" در اختیار ایران دوستان بگذارد. آنچه در این مجموعه گردآوری شده است، نوشته ها و ترجمه هایی است که در مجله های مختلف ادبی و اختصاصی به چاپ رسیده است. این مقالات در طی مدتی کمتر از ده سال از نوشته ها و تحقیقات دانشمندانی که در تمدن و فرهنگ ایران صاحب نظر و متبحر بوده اند و در مجله های مختلف خارجی چاپ نموده اند ترجمه شده اند.
این کتاب به چگونگی شناخت سنگهای گرانبها و دانشی که دانشمندان قدیم ایران از آنها داشتهاند میپردازد. همچنین به شرح کانیها، کانهها و موادمعدنی دیگر و همچنین بعضی اسفنجها، صدفها و سنگوارهها که قدما آنها را نیز در گروه سنگها طبقهبندی کردهاند، می پردازد. این کتاب شامل 11 بخش است : 1. کانیشناسی و سیر پیشرفت آن در ایران/ چگونگی پیشرفت علم کانی شناسی 2. کلیات کانیشناسی/ اعتقاد به سنگ های قدیمی/ کانیها در اشعار 3. کانیها 4. فلزات 5. کانهها- شبه فلزات 6. ئیدروکربورها 7. املاح 8. سیلیکاتها 9. مرجانها- اسفنجها- سنگوارهها و... 10. سنگهای ساختمانی 11. سنگهای افسانهای.
در این کتاب یکی از مهمترین مسائل روز یعنی جایگاه زن در ادیان چه از منظر نوشتههای کهن و چه در زندگی واقعی به دقت بررسی شده است. در هر بخش نقش زنان در گردهمایی مذهبی رابطه مذهب با نقش عمومی زنان در جامعه و اهمیت تأثیرات فرهنگی بر جایگاه مذهبی زنان توضیح داده شده است. هشت دین مهم بودیسم، مسیحیت، هندوئیسم، اسلام، یهودیت، سیکهیسم، مذاهب چینی و مذاهب ژاپنی، برای سؤالهایی درباره جایگاه زن در ازدواج، خانه، خانواده و اجتماع پاسخهایی ارائه میدهند.