سیدی محمد حسین ملقب به جمال الدین در سال 939 ق در شیراز به دنیا آمد و در سال 992 به هندوستان عزیمت کرد. عرفی با اینکه در جوانی از دنیا رفته اما اشعار زیادی به جا مانده است. او در زمان حیات نیز شهرت داشته و اشعار وی بر سر زبانها جاری بوده است. او را یکی از پایه گذاران سبک هندی دانسته اند. از شعر او، این نکته فهمیده می شود که در اواخر عمر دفتر 6000 بیتی او به سرقت رفته و وی پس از چندی خاموشی بار دیگر اشعاری را سروده است. کلیات اشعار این شاعر نامی، بعد از درگذشتش توسط معاصران جمع آوری شده که با توجه به استقبال و کاربرد فراوان شعر او در نزد مردم، کار دشواری بوده است. محمد قاسم سراجا دیوان او را در سال 1033 ق به دستور خانخانان عبدالرحیم، گردآوری کرده وآن را 15000 بیت شمرده است. ناظم تبریزی دیگر معاصر عرفی نیز ابیات او را 14000بیت دانسته که گویی آن را از روی نسخه سراجا تدوین نموده است. محمد ولی الحق انصاری مصحح این دیوان نیز اشعار غیر معروف و نامه های او را از 60 جنگ و بیاض جمع آوری کرده است. همچنین در تصحیح این کتاب از 38 نسخه معتبر هند،ایران، ترکیه و دیگر نقاط استفاده شده است.
مجموعه اشعار از سایه تا نشان مجموعه رباعیات و دوبیتی، سروده جعفر حمیدی است که در سال 1360 توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده است.
رباعيات خيام مجموعه شعرهاي عمر خيام در قالب رباعي است كه در سدههاي پنجم و ششم هجري به زبان فارسي سروده شدهاند و عمدتاً بيانگر ديدگاههاي فلسفي او ميباشند. به دليل آنكه اين اشعار از منابع گوناگوني گردآوري شدهاند، در صحت بعضي از آنها نظر يكساني وجود ندارد. با اين حال مضمون رباعيات خيام را به طور كلي ميتوان به پنج بخش تقسيم كرد: ۱. رازهاي جهان هستي؛ ۲. ناگزيريهاي زندگاني (سرنوشت، بيوفايي دنيا، مرگ و خاك و گِل ما)؛ ۳. پرسشها؛ ۴. چگونگي زندگاني اجتماعي؛ ۵. دَمهاي خوش زندگاني؛ ...مرحوم كيوان قزويني شرح عرفاني مبسوطي بر رباعيات خيام نگاشته و ساحت او ر از آلودگي دنياپرستان پاك گردانيده است. در اين كتاب چهارصد رباعي خيام با شواهد و امثله فارسي و عربي, به گونهاي مفصل شرح داده شده است
شعله ادراک گزیده ای است از اشعار فارسی دکتر محمد ولی الحق انصاری که در سال 1987 توسط انتشارات داده انوار پبلیکیشنس منتشر شده است
جناب آقای پرفسور محمد ولیالحق انصاری، استاد بازنشسته فارسی دانشگاه لکهنو، یکی از شعرای معروف اردو زبان است که هم بفارسی شعر سروده و انتخابی از شعر فارسی خود را بنام «شعله ادراک» بچاپ رسانده است. استاد انصاری غالباً تنها شاعر فارسی زبان عصر ما در هند است که شعرهایش مرتب در مجلههای مختلف بچاپ میرسد و انتخاب شعر فارسی او مورد توجه فارسی دوستان هندی و ایرانی قرار گرفته است. استاد انصاری تاریخچههای وفات بیشتر شعرا و دانشمندان ایرانی و هندی را ساخته است که بعضی از آنها نظر به اهمیت تاریخی و فنی در اینجا چاپ میگردد.