کتابخانه مجازی ادبیات

ورود اسلام به ایران در پایان سلسله‌ی ساسانیان باعث تغییر اساسی در فرهنگ و شرایط اجتماعی ایران شد. به‌طوری که این ماجرا تقسیم‌کننده‌ی تاریخ ایران به دو بخش ایران باستانی و ایران اسلامی است. از آن زمان تا کنون متفکرین ابعاد مختلف این قضیه را بررسی و درباره‌ی جنبه‌های مختلف آن قلم زده‌اند. کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران نماینده‌ی دسته‌ای از این تفکرات است که شهید مطهری در آن دغدغه‌ی خود درباره‌ی هویت ایرانی-اسلامی را شرح داده و به مسئله‌ی مفهوم ملت ایران در مقابل اسلام، سهم ایرانیان در پیشرفت اسلام و نقش اسلام در شکوفایی ایران پاسخ داده است. کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران از سه بخش بر پایه‌ی سخنرانی‌های مطهری شکل گرفته است. بخش اول کتاب با عنوان «اسلام و ملیت ایرانی» شامل سه فصل است که در آن مطهری به شرح مواردی چون فقه و فقاهت، فلسفه و حکمت و عرفان و تصوف می‌پردازد. هدف او از شرح این موضوعات نشان دادن استمرار فرهنگی در فرهنگ اسلامی است. بخش دوم و سوم کتاب به ترتیب «خدمات اسلام به ایران» و «خدمات ایران به اسلام» نام دارند. در چاپ‌های بعدی دو بخش دیگر با عنوان «کتابسوزی ایران و مصر» و «فقه و فلسفه و عرفان» با مضمون سهم متفکران ایرانی در علوم مختلف در تمدن اسلامی به کتاب افزوده شد. مطهری در مقدمه‌ی کتاب ‌می‌گوید: «مسئله‌ی اسلام و ایران از جانب مستشرقان و برخی از تاریخ‌نویسان ایرانی، تحریف شده و بیشتر بر صرف ایرانیت و تقابل با اسلام متمرکز بوده و اسلام را مساوی با عربی بودن دانسته و بر زدودن گرایش‌های اسلامی به بهانه‌ی عربی بودن و مخالف ایرانی بودن اصرار داشتند.»

مناسبت هگل در گستره نظریه هنر، کمتر از دیگر زمینه‌ها مورد تردید است. به استثنای چند دهه‌ای در سده نوزدهم، دوره سخنرانی‌های او درباره زیباشناسی (هگل هرگز اثری درباره فلسفه هنر ننوشته است) به گونه‌ای مداوم، تأثیری شایسته توجه بربحث‌های مربوط به مسائل بنیادی زیباشناسی و کاربردهای آن داشته است. این امر را، می‌توان با توجه به دو ویژگی نظریه او توضیح داد.