کتابخانه مجازی ادبیات

مقصود از «تاریکی»: ظلمت نفسانی ـ یا فضای تیره و پره ـ خافتِ هوی و هوس ـ آدمی است که رذائل اخلاقی، نادانیها و کجرویها، مظاهر و نمود‌های آنند و منظور از «روشنائی»: فروغ باطنی نشأت گرفته از انوار الهی ـ انسان است، که مکارم اخلاقی و فضائلی چون: دانائی و خردمندی و ایمان و اخلاص و پاکدامنی و ... جلوه‌هائی از آن به شمار می‌روند. هدف اصلی از رسالت پیامبران الهی و نزول کتاب‌های آسمانی ـ بویژه قرآن مجید ـ هدایت ابناء بشر به سوی روشناییها و رهائی آنها از تاریکی‌ها است.

در این کتاب درباره فضایل و مکارم حضرت علی (ع) مطالب جامع و ممتعی نگاشته شده است. یکی از محاسن این کتاب آن است که چهار ترجمه شیوا از فرمان امام علی (ع) در آن طبع شده و همچنین چاپ و انتشار نمونه‌هایی از اشعار منسوب به علی (ع) و ترجمه‌های منظوم و منثوری که از آن اشعار به عمل آمده و با ترتیب بدیعی انتخاب و به طبع رسیده است. طبع چکامه‌ها و چامه‌های شعرا و سخن‌سنجان که در منقبت و ستایش حضرت سروده شده نیز حکایت از لطف طبع و حسن انتخاب مؤلف محترم دارد.

علی دشتی (1276 – 1360 شمسی ) پژوهشگر، نویسنده، اندیشمند، مترجم، منتقد ادبی، روزنامه ‌نگار و سیاستمدار ایرانی بود. آثار مختلفی بالغ بر ۴۰ جلد کتاب از وی بر جای مانده است. علاوه بر زبان فارسی، عربی و فرانسه، ارتباط وی را با فرهنگ عربی و اروپایی، به خصوص از طریق ترجمه کتاب‌های پرطرفدار، برقرار می‌ کردند. نوشته‌ها و ترجمه‌ های دشتی بازتاب اندیشه او در بررسی مسائل روز و باورهای مذهبی و سیاسی است و نگرش او به تاریخ، ادبیات و عرفان ایرانی را نشان می‌ دهد. کتاب پیش رو مجموعه ای از چندین داستان کوتاه به قلم اوست. عناوین این داستان ها عبارت است از: فتنه، ماجرای آنشب، دو نامه، دفتر ششم، مرگ مادر، آخرین ملجأ، سکوت و نگاه تو، اعصاب مریض، آخرین نامه، چشمان او و نامه یک زن. این کتاب که چاپ اول آن در سال 1323 منتشر شده بود، تا سال 1351 به چاپ هشتم رسید.

نویسنده در این کتاب به دنبال آن است که مولوی را به عنوان یک انسان استثنایی که با نبوغ و مجاهدت خود به مقامی والا رسبده است معرفی کند. به همین دلیل اعتبار بسیاری از داستان‌ها و افسانه‌هایی را که درباره مولوی نقل شده زیر سؤال می‌برد، به ویژه داستان ملاقات او با شمس. او معتقد است که شمس، مولوی را زیرورو نکرد، بلکه او را از پله‌ای به پله بالاتر برد. هدف دیگر این کتاب بیان تفاوت‌های عظیم مثنوی با دیوان شمس است. مولوی در مثنوی یک عارف متشرع است که از قرآن و حدیث دم می‌زند و در دیوان شمس یک عاشق تمام عیار که همه احساس و ادراک خود را از آنچه که یافته است در دریای مواج موسیقی جاری می‌کند. همچنین کتاب نمونه‌های جالبی از غزلیات کلیدی دیوان شمس را به خواننده نشان می‌دهد. فهرست مطالب کتاب بدین ترتیب است: موسیقی دیوان شمس، نخستین برخورد با مولانا، قالب بی روح، مبدع تعبیرآفرین، عرفان در سیمای عشق، کوزه ادراک‌ها، اشراق به جای دلیل، طوفان و آرامش و روح پهناور.