کتابخانه مجازی ادبیات

با پيروزي انقلاب مشروطه، روزنامه‌نگاري از انحصار دربار خارج شد و شيوه متکلف آن در انزوا قرار گرفت. به اين ترتيب هم زمان با خارج شدن زبان به عنوان ابزار قدرت از سلطه دربار، آزادي بيان نيز دوران کوتاه درخشش خود را آغاز کرد. دهخدا که از بزرگ‌ترين نويسندگان و ادباي عصر خود بشمار مي‌رفت، در مبارزه سياسي به ابزار زبان و قلم توسل جست. او گونه‌هاي زباني موجود در فضاي جامعه را در نثر خود معرفي کرد و در مقابل زبان تک صدايي دربار قرار داد. وي با بهره‌گيري از زبان محاوره‌اي، فاصله‌اي را که قرن‌ها ميان زبان گفتار و نوشتار ايجاد شده بود، از ميان برد و راه را براي ساده‌سازي سبک نگارش فارسي هموار ساخت. اين نوشتار به بررسي سبک نثر روزنامه‌نگاري دهخدا پرداخته و شيوه‌هايي که وي در مبارزه زباني خويش از آنها استفاده نموده، نشان داده است.

با پيروزي انقلاب مشروطه، روزنامه‌نگاري از انحصار دربار خارج شد و شيوه متکلف آن در انزوا قرار گرفت. به اين ترتيب هم زمان با خارج شدن زبان به عنوان ابزار قدرت از سلطه دربار، آزادي بيان نيز دوران کوتاه درخشش خود را آغاز کرد. دهخدا که از بزرگ‌ترين نويسندگان و ادباي عصر خود بشمار مي‌رفت، در مبارزه سياسي به ابزار زبان و قلم توسل جست. او گونه‌هاي زباني موجود در فضاي جامعه را در نثر خود معرفي کرد و در مقابل زبان تک صدايي دربار قرار داد. وي با بهره‌گيري از زبان محاوره‌اي، فاصله‌اي را که قرن‌ها ميان زبان گفتار و نوشتار ايجاد شده بود، از ميان برد و راه را براي ساده‌سازي سبک نگارش فارسي هموار ساخت. اين نوشتار به بررسي سبک نثر روزنامه‌نگاري دهخدا پرداخته و شيوه‌هايي که وي در مبارزه زباني خويش از آنها استفاده نموده، نشان داده است.

یکی از کارهای لازم و ضروری که در زمینه شاهنامه پژوهی باید انجام گیرد، گردآوری و بررسی ابیات پراکنده شاهنامه در متون کهن فارسی است. هدف چنین پژوهشی در وهله نخست، یاری در تصحیح متن شاهنامه است. ازآنجاکه میان تاریخ انجام شاهنامه 400) ق) تا قدیم‌ترین نسخه آن، فلورانس، (614 ق) بیش از دویست سال فاصله زمانی وجود دارد و از سده هفتم و هشتم کمتر از ده نسخه وجود دارد، مصحّح شاهنامه ناچار است در کار خود، غیر از دست‌نویس‌های کتاب، از هر مأخذ دیگری که به تصحیح این متن یاری رساند، بهره بگیرد. از جمله این مآخذ جانبی، ابیات پراکنده شاهنامه در متون سده‌های ششم تا هشتم است که دست‌نویس‌های کهنی از آنها بر جای مانده است. این نوشتار، کتاب تاج‌المآثر را به عنوان یک نمونه برجسته از این منابع برگزیده و بر آن است تا ابیات شاهنامه را از این کتاب استخراج و با متن شاهنامه مقابله کند.