کتابخانه مجازی ادبیات

در این مجموعه، دو رساله کوتاه از حکیم "عمر خیام"، متن عربی و ترجمه فارسی به طبع رسیده است .در رساله اول، سه مسئله مطرح و پاسخ داده شده است .این مسائل درباره نفوس ناطقه، حوادث امکانی باطل، و اثبات وجود زمان به حرکت و حد حرکت، و سپس قائم نبودن حرکت به ذات خود، است .رساله دوم نیز "پرتوی عقلانی بر موضوع علم کلی "نام دارد .

مولف در مقدمه کتاب به شرح حال و زندگینامه، مصنفات و شاگردان و مقام شامخ علمی صدرالمتالهین شیرازی می پردازد و در ادامه می گوید: برای تکمیل مقاله مناسب دیدم که یکی از افکار عالیه مرحوم صدرالمتالهین در این مختصر نقل نمایم که آقایان ناظرین متوجه به کمال عظمت فکری و دانش حکیمی آن مرحوم گردند و چون موضوع حرکت جوهریه و اقامه برهان بر اثبات ان که از خصائص فکری آن مرحوم و بسیاری از مطالب مختصه به آن مرحوم مترتب و متفرع بر اصل جوهریه است لهذا در بین افکار صاحب ترجمه همین اصل را به بیان واضح و مبرهن اختیار نموده و به طور مبسوط آنرا می نگارم.

در این نوشته کوتاه، قصد دارم یکی از مهم‌ترین آموزه‌های مولانا جلال الدین محمد بلخی را در حد توان خویش بازگو کنم؛ و آن تلقی وی از «عید» است. شاید بتوان گفت؛ مفهوم «عید» نزد مولانا، با تلقی آن نزد سایر مکاتب و عرفا، تفاوتی گوهرین دارد و همین تفاوت است که مرا برانگیخت تا به رسم ادب شاگردی نزد وی و شاگردانش، اندکی سخن بگویم. همچنین یکی از عللی که اهمیت توضیح درباره این مفهوم را نشان می‌دهد، آن است که صاحب این مکتب، خود را «عید» خوانده، و عید شدن در او، به مثابه امری جاری و طبیعی است؛ باز آمدم چون عید نو، تـا قفل زندان بشکنم وین چرخ مردم خوار را چنگال و دندان بشکنم