قرن هفتم هجري، دوراني که وحشت مغول همه چيز را از ريشه و بن مي‌سوزاند، مولانا در بلخ، اميرخسرو دهلوي در هند و سعدي در شيراز پاي به عرصه ادب مي‌گذارند. زبان هر سه آنها پارسي است و منبع الهامشان کلام آسماني قرآن است. بي‌شک، سعدي يکي از پايه‌هاي بناي استوار ادب پارسي است که جلوه‌هاي نظم و نثر او زيور پيکره شکوهمند فرهنگ کنوني است. «گلستان» و «بوستان» سعدي، سرشار از پندهاي اخلاقي و آداب زندگي و حکمت عملي است. غزليات شاعر نيز که سرشار از سروده‌هاي ستايشگرانه، عاشقانه و حکيمانه است، با مباحث اخلاقي گره مي‌خورد. هنر نويسندگي سعدي در کنار همين مضامين بلند اخلاقي و انديشه‌هاي والاي عرفاني و نکته‌هاي لطيف حکمت آموز مزيد بر زيبايي آثار اوست. لزوم شناخت جهان‌بيني اخلاقي سعدي از سويي و تبيين کم و کيف رويکردها در «گلستان» و «بوستان» و غزليات از سوي ديگر، که در تحقيقات گذشته کمتر بدان توجه شده است، از اهداف نگارش اين مقاله است. مقاله حاضر سعي دارد تا بعد از ذکر مقدماتي درباره اخلاق و رويکردهاي روانشناختي آن، فلسفه اخلاق و علوم ذي ربط با آن، معناشناسي اخلاق و ... به تحليل جايگاه اخلاق و تربيت در شعر سعدي، همچنين جامعه آرماني و جهان بيني سعدي از حيث اخلاقي بپردازد. ضرورت تبيين مسائل اخلاقي و تربيتي از نگاه سعدي، جايگاه کمي عناصر اخلاقي و تربيتي در «بوستان»، «گلستان» و «غزليات» سعدي و ... در بخش‌هاي ديگر مقاله آمده است.

منابع مشابه بیشتر ...

655b63dfbae17.jpg

بوستان سعدی

مصلح‌الدین سعدی شیرازی

بوستان، همتای جاودانه‌ی گلستان، با این تفاوت که منظوم است. این منظومه‌ی چهارهزار بیتی همانند گلستان داستان به داستان و مواعظ شیرینی در آغاز یا انجام هر داستان در آن آمده است. وزن این منظومه، همانند شاهنامه‌ی فردوسی (بحرمتقارب) است. این اثر درخشان هم‌مانند گلستان مخاطب عام و خاص دارد و مطبوع هر طبعی است، و بیش از هفتصد سال است که در اقلیم فارسی زبان (علاوه بر ایران، شبه قاره‌ی هند، افغانستان و آسیای میانه به ویژه سمرقند و بخارا و تاجیکستان) در مکتب‌خانه‌ها و سپس در عصر جدید در آموزشگاه‌ها و مدارس عالی و دانشکده‌ها کتاب درسی آموزشی است و مهمترین درسی که می‌دهد درس زندگی است. بوستان مشتمل بر 10 باب است : 1. در عدل و تدبیر و رای 2. در احسان 3. در عشق و مستی و شور 4. در تواضع 5. در رضا 6. در قناعت 7. در عالم تربیت 8. در شکر بر عافیت 9. در توبه و راه صواب 10 .در مناجات و ختم کتاب.

64d4cd1741e8b.jpg

بدیع (بر بنیاد آثار سعدی)

احد پیشگر

این کتاب با عنوان بدیع (بر بنیاد آثار سعدی) از سه بخش مجزّا تشکیل شده است که عبارتند از: بخش اول؛ شامل بدیع لفظی که در این بخش سی و هفت آرایه بدیعی لفظی آمده است. بخش دوم؛ بدیع معنوی که در این بخش چهل و شش صنایع بدیعی معنوی آمده است. بخش سوم؛ تکمله: با توجه به اینکه بعضی از صنایع بدیعی در آثار سعدی به کار نرفته لذا برای کامل شدن آرایه های بدیعی کتاب چند آرایه بدیعی در بخش سوم با عناوین: تشریح-توجیه (محتمل الضّدّین)-توشیح-حذف-لغز-مادّه تاریخ-و معمّا آمده است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

580e65c4282c0.jpg

مجموعه مقالات کنگره بزرگداشت پروین اعتصامی - جلد دوم

پروین اعتصامی (1285-1320) در خانواده ای سرشناس و آشتیانی الاصل در شهر تبریز به دنیا آمد. ادبیات فارسی و عربی را از پدر آموخت و با عنایت پدربزرگ خود میرزا ابراهیم آشتیانی که پذیرای علما، دانشمندان و شعرا بود به عرصه شاعری پای گذاشت به گونه ای که از همان اوان جوانی، اشعار پروین شهره خاص و عام گردید. این شاعر نامدار توانست با سحر کلام و سادگی و بی پیرایگی بیان و پرهیز از خودستایی مرسوم شاعران، قریحه سرشار خویش را صرف آموزه های اخلاقی، حکمی و عرفانی نماید. کنگره بزرگداشت یکصدمین سال پروین اعتصامی که در سال 1385 و توسط دانشگاه اراک و استانداری مرکزی برگزار شد تحلیل اصالتهای محتوایی این اشعار ( در شاخه های دین، سیاست، اجتماع و ... ) و همچنین نقد نوعی، نقد زبانی، عناصر قصه در حکایات پروین، نقد و موسیقی، نقد و زیبایی شناسی و ... را در جنبه های ساختاری این آثار مورد توجه قرار داده است. کتاب حاضر که جلددوم از این مجموعه مقالات است، حاوی 35 مقاله با عناوینی چون ویژگیهای شعری پروین، سبک شناسی شعرهای پروین اعتصامی، پروین و رمانتیسم، دنیاستیطی ناصرخسرو و دنیاگریزی پروین و ... است که به کوشش محسن ذوالفقاری گردآوری شده و بر اساس نام خانوادگی نویسندگان مقاله مرتب شده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
کتاب
580e65a520f59.jpg

مجموعه مقالات کنگره بزرگداشت پروین اعتصامی - جلد اول

پروین اعتصامی (1285-1320) در خانواده ای سرشناس و آشتیانی الاصل در شهر تبریز به دنیا آمد. ادبیات فارسی و عربی را از پدر آموخت و با عنایت پدربزرگ خود میرزا ابراهیم آشتیانی که پذیرای علما، دانشمندان و شعرا بود به عرصه شاعری پای گذاشت به گونه ای که از همان اوان جوانی، اشعار پروین شهره خاص و عام گردید. این شاعر نامدار توانست با سحر کلام و سادگی و بی پیرایگی بیان و پرهیز از خودستایی مرسوم شاعران، قریحه سرشار خویش را صرف آموزه های اخلاقی، حکمی و عرفانی نماید. کنگره بزرگداشت یکصدمین سال پروین اعتصامی که در سال 1385 و توسط دانشگاه اراک و استانداری مرکزی برگزار شد تحلیل اصالتهای محتوایی این اشعار ( در شاخه های دین، سیاست، اجتماع و ... ) و همچنین نقد نوعی، نقد زبانی، عناصر قصه در حکایات پروین، نقد و موسیقی، نقد و زیبایی شناسی و ... را در جنبه های ساختاری این آثار مورد توجه قرار داده است. کتاب حاضر که جلد اول از این مجموعه مقالات است، حاوی 42 مقاله با عناوینی چون زن در اشعار پروین اعتصامی، پروین اعتصامی در گذرگاه سنت و مدرنیته، عصر سیاسی اجتماع پروین، هنر اقتباس در شعر پروین اعتصامی و ... است که به کوشش محسن ذوالفقاری گردآوری شده و بر اساس نام خانوادگی نویسندگان مقاله مرتب شده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
کتاب