تا کنون درباره سازه «را»، پژوهش‌هایی گوناگون صورت گرفته است. «را» به عنوان یک سازه در زبان فارسی بسامد وقوع بالایی دارد و درباره نقش‌ها و جایگاه‌های آن در جمله، از دیدگاه‌های متفاوت بحث شده است. درباره این عنصر، بررسی‌هایی صرفاً صوری، گفتمانی و تلفیقی (صوری ـ گفتمانی) صورت گرفته و نتایجی گوناگون به دست آمده است. در مقاله حاضر کوشیده‌ایم این سازه را در زبان فارسی امروز بررسی کنیم و بدین منظور تنها گونه گفتاری (محاوره‌ای) را مدنظر قرار داده‌ایم. در پژوهش‌هایی که تاکنون، درباره «را» صورت گرفته است، پژوهشگران تلاش کرده‌اند این عنصر را تنها به عنوان یک سازه مورد توجه قرار دهند؛ در حالی که محدودکردن «را» به یک نقش موجب می‌شود دیگر جنبه‌های کارکردی این عنصر، نادیده گرفته شوند؛ از این روی، در پژوهش حاضر، نقش‌های متعدد این عنصر را بررسی کرده و نشان داده‌ایم «را» تنها یک سازه نیست؛ بلکه چندین سازه است که کارکرد‌هایی متعدد دارند. یکی از دستاوردهای دیگر مقاله، این است که برخلاف نظر بسیاری از زبان‌شناسان و دستورنویسان، «را» نشانه معرفگی نیست و در واقع، انطباق مفعول و یکی از نشانه‌های معرفگی در زبان فارسی که شرایط گفتمانی است، این ابهام را ایجاد کرده است. از آن سوی، یکی دیگر از نقش‌های «را» ـ که از جمله دستاوردهای مقاله حاضر به شمار می‌رود ـ غایتمندی این تک‌واژ در زبان فارسی است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

58714639e8579.PNG

معرفي و نقد کتاب اصول دستور زبان

فریده حق‌بین

اصول دستور زبان نام کتابي است از دکتر ارسلان گلفام، که در سال 1385 توسط انتشارات سمت، منتشر گرديد. همان طور که ناشر در بخش آغازين کتاب تصريح کرده، اين اثر به عنوان منبع اصلي درس پيش نياز (کمبود) اصول دستور زبان در 164 صفحه تدوين شده است. کتاب مشتمل بر هفت فصل، همراه با فهرست منابع و مآخذ و واژه‌نامه توصيفي فارسي ـ انگليسي است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عمومی ادبی
مقاله
586de29110e04.PNG

ساخت‌های نامتعدی و ژ ـ ساخت متعدی

فریده حق‌بین

چندی است که مفهوم متعدی، به عنوان مقوله‌ای پیوستاری، در ادبیات زبان‌شناسی مورد توجه قرار گرفته است. در این جستار، نگارنده ضمن پذیرش پیوستاری بودن متعدی، به تبیین ژـ ساخت متعدی و ساخت‌های نامتعدی پرداخته است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های زبان‌شناسی
مقاله