پديده مرگ از جمله رازناک‌ترين مسائل بشر است که معماي آن را به حکمت کس نگشوده و نگشايد. انديشمندان از هر دستي و به هر نوع و بياني در تعريف و تبيين آن کوشيده‌اند و البته چنانکه بايد بدين پرده راه نبرده‌اند. از اين ميان، مولانا جلال الدين محمد بلخي در مثنوي با نگاهي موشکافانه و راهگشا درباره اين مساله بارها سخن رانده و در خصوص اينکه ماهيت مرگ چيست، چه گونه‌هايي دارد، حکمت‌هاي مرگ کدامند و نيز عبرت‌پذيري از مرگ، ترس از مرگ، ذکر مرگ و غير آن طرح موضوع کرده و با بيان‌هاي تمثيلي زمينه آشنايي مخاطبان مثنوي را با مرگ فراهم آورده است که نشانگر توجه خاص مولوي به مقوله مرگ است. در اين پژوهش کوشيديم با تامل در مثنوي، نظرگاه‌هاي مولوي را از پرده‌هاي سخن او و انديشه‌هاي خلاق و ژرف شعر او دريابيم و حکمت‌هاي مرگ در آموزه‌هاي مثنوي را در قالب اين نوشتار تقديم کنيم.

منابع مشابه بیشتر ...

658ae967ade05.jpg

شرح گلشن راز شیخ محمود بن عبدالکریم شبستری

شیخ محمود شبستری

کتاب حاضر مشتمل بر دو گفتار به زبان فرانسوی، به خامه توانای استادان گرامی دکتر صفا و لیوه روسای محترم دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و استراسبورگ و یک مقدمه از نویسنده در معرفی کامل نسخه خطی کتابخانه ملی و دانشگاهی استراسبورگ و شرح یکصد و شصت و هشت بیت از مثنوی گلشن راز که متاسفانه شارح عارف آن تاکنون ناشناخته مانده است. و در آخر تعلیقاتی که برای حل مشکلات و توضیح و تعریف لغات و مصطلحات عرفانی و فلسفی به کوشش نویسنده فراهم گردیده است.

657481d2cd457.jpg

دیوان موسوی: شامل مثنویات، غزلیات، قصاید و متفرقات

سیدجعفر موسوی

این کتاب اشعار فارسی سیدجعفر موسوی حاوی الف) دو مثنوی در بحر خفیف-مخبون محذوف-یکی تحت عنوان (حدیث نفس) شامل موضوعات مختلف در حدود (1723) بیت، و دیگری (بالاخانه غمها) که از نوشته نویسنده معروف (مصطفی لطفی منفلوطی مصری) برداشته شده است و در حدود (303) بیت می باشد. ب) غزلیات ج) متفرقات د) قطعات

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5765cbf5a1046.PNG

تحلیل نوعی تداخل زمانی فعل در متون روایی قدیم

محمود براتی

در این مقاله به بررسی و تحلیل تداخل زمانی افعال در متون نظم و نثر قدیم فارسی و دلایل و کارکردهای علمی آن پرداخته شده است. مطابقت زمانی افعال در توالی جملات در یک متن، قاعده‌ای است که معمولا رعایت می‌شود، اما در متون روایی و داستانی امروزی گاهی از این توالی زمانی به دلایل روایی عدول می‌شود و گمان بر این است که این خصلت متون داستانی امروزی است، در حالی که در متون کهن نیز این ابتکار در تداخل زمانی به چشم می‌خورد و کارکردی خاص دارد که شایسته توضیح و توجیه علمی است؛ چراکه دستوریان و مصححان کمتر بدان توجه کرده‌اند و برخی مصححان ناگزیر از اصلاح‌های ناروا بوده‌اند. بدین منظور، ابتدا نمونه‌هایی از تداخل زمان افعال در متون نظم و نثر قدیم فارسی ـ که در آنها برخلاف زبان معیار امروز دو فعل ناهم‌زمان یا دو وجه گوناگون در جوار هم قرار گرفته است ـ استخراج، دسته‌بندی و تحلیل‌نحوی ـ معنایی شده است. سپس در توجیه مقبولیت‌ این ویژگی سبک‌شناختی به کرته‌برداری از ساختار جمله‌های فعلیه زبان عربی توجه شده و علت به‌کارگیری این شیوه و چگونگی تأثیرگذاری آن بر مخاطب نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

دستور زبان/دستور زبان فارسی پژوهش‌ها/سبک شناسی و مکتب‌های ادبی
مقاله
574688d2358a6.PNG

صور خيال در شعر فريد «قادر طهماسبي»

محمود براتی

صور خيال گوهر اصلي شعر است و معيار ارزش و اعتبار هنري شعر را تعيين مي‌كند. سبك شعر انقلاب و دفاع مقدس كه تنها چند دهه از عمر آن مي‌گذرد؛ از جهت نامگذاري هنوز در هاله‌اي از ابهام به سر مي‌برد. شايد بتوان اين سبك را به پيروي از سبك مشروطه سبك جمهوري ناميد. بررسي آثار شاعران انقلاب و دفاع مقدس از جمله راهكارهاي مهم و تاثيرگذار در شناخت شعر انقلاب است. مطالعه اشعار فريد، شاعر برجسته انقلاب و دفاع مقدس علاوه بر آشنايي مخاطبان با سبك شاعر، شناخت بهتر و دقيق‌تر شعر انقلاب و دفاع مقدس را نيز به همراه خواهد داشت. از جمله سطوحي كه در بررسي سبك يك اثر ادبي مورد بررسي قرار مي‌گيرد؛ سطح ادبي است. در اين مقاله اشعار فريد در سه دفتر پري ستاره‌ها، پري بهانه‌ها و پري‌شدگان، از نظر صور خيال بررسي و نتايج حاصل از آن به صورت‌هاي مختلفي مثل ترسيم جدول و نمودار براي خواننده به تصوير كشيده شد. عناصري، همچون تشخيص، تشبيه بليغ (بويژه به صورت تركيب اضافي) استعاره بالكنايه و نماد در اشعار فريد نمود قابل توجهي دارد. كاربرد اين نوع تشبيهات علاوه بر ايجاد نوعي فشرده‌گويي در حوزه خيال، همانندسازي را به يكسان‌سازي نزديك و نوعي اغراق در حوزه تشبيه عرضه مي‌كند.

فنون ادبی/بلاغت (بیان، بدیع، معانی) پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
مقاله