گیاهان و درختان به اعتبار نوع، کارکرد و معنایی که در سبکهای زندگی و الگوهای معیشتی اقوام و ملل، فرهنگها، فولکلور، اساطیر و ادیان و بهتبعِ آنها در ادبیّات (شعر و داستان و آیینها و مراسم نمایشی) دارند با رنگبندیهای دینی، اسطورهای، ایدئولوژیک، نظامهای مفهومی ـ تصویری گیاهان و درختان به اعتبار نوع، کارکرد و معنایی که در سبکهای زندگی و الگوهای معیشتی گوناگون را رقم میزنند. حیات آدمی در هر ساحتی؛ باز بسته حضورِ نباتات است. نمادها و نشانههایِ این حضور را میتوان در روایات اسطورهای و انواع مناسک جادویی، شعائر دینی، جشنهای دینی و ملی و در مظاهر تمدن (بناها، هنرهای تجسّمی، اشیاء تزیینی یا وسایل زندگی روزمره) مشاهده کرد. این پژوهش برآنست که با درنگ بر ریشهشناسی، نظریه استعاره مفهومی و جهانیهایِ معطوف به گیاهان، طرحی در مطالعه میانفرهنگی گیاهان ارائه دهد.
کتاب اساطیر یونان اثری است از ف. ژیران به ترجمه دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور و چاپ انتشارات مکتوب. کتاب حاضر به معرفی اسطوره های یونانی که موجوداتی فرازمینی با ویژگی های شگفت آور بودند می پردازد و تحلیلی از تاثیراتی که این اسطوره ها بر فرهنگ بشری و ادب و هنر یونان و جهان برجای گذاشته اند ارائه می دهد. “اساطیر یونان” مطالبی درباره چگونگی پیدایش ایزدان و اطلاعاتی پیرامون ایزدان زمین، ایزدان قهرمان و اسطوره هایی چون آتنا، هرا، آپولن، هرمس، آرس، آفرودیت، پوزئیدون، ایزدبانوی جهان زیرین و… در اختیار می گذارد و داستان ها و افسانه هایی را که پیرامون آن ها وجود دارد ارائه می دهد.
رامایانا، صحیفه مقدس هندوان شمرده میشود. همانطور که در خانه هر ایرانی، یک مجلد از دیوان حافظ وجود دارد، خانه هیچ هندو مسلکی نیست که نتوان کتاب رامایانا، یا نقش و نگاری از این اسطوره را در آن مشاهده کرد. این کتاب برای هندوها، هم به منزله اثری آسمانی و مقدس محسوب شده و هم اثری ادبی و عاشقانه و در عین حال اخلاقی، که بیانگر تاریخ و تمدن هند باستان است و دربردارنده شکوه حماسههای این دیار در هزاران سال پیش. ترجمه منظوم فارسی ملا مسیح پانیپتی از این شاهکار، خود شاهکار دیگری بوده که شایسته معرفی به جامعه ادبی جهان، بویژه فارسی زبانان است. رامایانا، داستانِ عشق رام و سیتا در ادبیات هند همان قدر ارج و شهرت دارد که لیلی و مجنون در ادب عرب و فرهاد و شیرین در ادب پارسی. حتی اگر بیشتر دقیق شویم، در مییابیم که اشتهار و ارزشِ این قصه، بسی بیشتر از همتایان ایرانی و عربی خویش است.
این نوشتار به معرفی و نقد کتاب (تاریخ ادبی ایران و قلمرو زبان فارسی) به نویسندگی سیدمهدی زرقانی پرداخته است. کتاب مشتمل بر «چهار بخش و بیست و چهار فصل» است و قصد دارد رد تاریخ ادبی ایران را با «تز اصلی دگردیسی و تکامل ژانرها» در برههها و برشهای تاریخی (سه دوره: از عصر اساطیر تا سده پنجم)، و تنوع فرهنگی ـ اقلیمی روایات و متون را در شکلهای شفاهی و نوشتاری نشان دهد و خطوط برجسته تطور سنت نگارش «تاریخ ادبیات» را در توالی سه نسل (جد ـ پدرـ فرزند) ترسیم کند. در این بررسیها، به دو مؤلفه «برونمتنی» (قدرت سیاسی و ایدئولوژی) و «درونمتنی» (شاخصها) توجه میشود.
کنایه در زبان مردم آفریده میشود و در نتیجه، مردمیترین پایه بلاغت است. زمینههای پیدایش کنایه بسیارند. در این مقاله کنایههای برآمده از شغلها بررسی شده است. پس از نگاهی گذرا به تاریخچه کنایه، به هدفها و انواع کنایه، و سپس به زمینه پیدایش کنایه در شغلها پرداختهایم. به شهر آشوب و نقش این نوع ادبی در پیوند دادن زبان ادبی و عامیانه نیز اشاره کردهایم. سپس کنایههایی را که از شغلها وارد زبان مردم شده، به شیوه الفبایی زیر هسته خود آوردهایم. روبهروی هر کنایه شغل مربوط به آن آمده است. مبنای مقاله بر کنایههای مردمی و عامیانه است، اما برخی کنایههای ادبی را نیز آوردهایم. دادههای این پژوهش فرهنگهای کنایه فارسی و نیز پژوهش میدانی است.