کتاب التوسل الي الترسل مجموعه منشآت بهاءالدين محمد بن مويد بغدادي است. محتواي اصلي اين کتاب، سلطانيات و اخوانيات و مشتمل بر توصيههاي حکمي و اخلاقي است و از آنجا که مخاطب اصلي آن حکام و کارگزاران است، بخش سياست مدن از حکمت عملي در آن برجستهتر است. طرح و تبيين مضامين اخلاقي در سطح وسيع و همه جانبه، اين کتاب را در رده اندرزنامه هاي سياسي قرار ميدهد. اين نوع اندرزنامهها در نظام اخلاقي سياسي ـ حکومتي قابل طرح و بررسي هستند. محور اصلي مباحث حکمي و اخلاقي کتاب، عدالت و انصاف است و از ديگر خصايص و ويژگيهاي اخلاقي حاکمان که مورد توجه و تاکيد قرار گرفته است میتوان به دوري از ظلم و ستم، رعيتپروري و شفقت بر زيردستان، احسان و نيکوکاري، تقوي و پرهيزکاري، اکتساب علم و دانش و تعقل و تفکر در امور اشاره کرد. نويسنده در بيان مضامين اخلاقي از امکاناتي که نثر فني در اختيار او قرار ميدهد به گونهاي مناسب بهره ميگيرد. در اين کتاب از آيات قرآن و احاديث براي تاکيد و تحکيم کلام استفاده شده که موجب نزديکي محتواي کتاب به حيطه اخلاقروايي گرديده است.
ایرج افشار در معرفی کتاب معرفه الحواس و تربیب رئاسه الناس میگوید: این رساله یکی از آثار تازه یاب در زبان فارسی است که ذکری و نامی از آن را در فهرست های قدیم و جدید نیافته ام. به هر تقدیر رساله ای است که قابل اهمیت و دقت نظر است، هم از حیث اینکه در موضوع حواس بدن و سیاست مدن به زبان فارسی آثار متعدد نداریم و هم از این حیث که متنی است نسبتا قدیمی یعنی از اواخر قرن هفتم هجری و چاپ آن بی چون و چرا واجب می نمود. مولف این رساله که کاتب نسخه است در رقم ختام نسخه نام خود را چنین معرفی کرده است : "محمدبن الحسن بن محمد بن المرتضی مبارکشاه الحسینی الواعظ الابرقوهی". کتاب به کوشش ایرج افشار و توسط دانشگاه ادبیات و علوم انسانی و دانشگاه تربیت معلم در سال 1358 به چاپ رسیده است
این کتاب دربرگیرنده نوشتارهایی درباره فلسفه و فلسفه در ایران است. عناوین نوشتارها بدین ترتیب است: مقدمهای بر تاریخ حکمت در ایران/ بهرام جمالپور، منطق صوری/ سیدجلالالدین مجتبوی، منطق عملی/ سیدجلالالدین مجتبوی، پیدایش و بسط علم کلام/ رضا داوری، ابن سینا و حکمت مشاء/ محمد خوانساری، حکمت اشراق/ محسن جهانگیری، تصوف و عرفان/ سیدابوالقاسم پورحسینی، اجمالی از سیر فلسفه اسلامی بعد از ابن رشد/ احمد احمدی.
معنای حروف و چگونگی استفاده از آنها نقش مهمی در رسایی و شیوایی متون کهن فارسی دارد. تاریخ بیهقی یکی از متون شیوای نثر فارسی است که از حرف «را» در آن به شکل گسترده و متنوع استفاده شده است. برخی از کاربردهای «را» در تاریخ بیهقی در بین متون معاصر آن و حتی بعد از آن تا عصر حاضر اریج است اما در برخی موارد کابردهایی نیز خاص همین متن است. بطور کلی «را» در این متن بعنوان حرف اضافه، حرف نشانه، حرف تأکید و .... آمده است. در شناخت معنا و کاربرد «را» فعلی که همراه آن آمده نقش مؤثری دارد.
دنیاگریزی، از مضامین عمده در شعر و ادب فارسی و عربی است که از بنمایههای شعر زهد و تحقیق (قرن دوم هجری) ابوالعتاهیه، شاعر قرن دوم و سوم هجری است. شاید بتوان گفت در سیر تکامل شاعر زهد و تحقیق ادب فارسی، ناصرخسرو و سپس اوج آن سنایی است. هدف از این تحقیق ، پیدا کردن نقاط مشترک این دو شاعر مانند بسامد بالای مضمون در شعر، وابستگی به دربار و مهجورشدنشان میباشد. تصاویری که از دنیا در ذهن و اندیشه ناصرخسرو و ابوالعتاهیه وجود دارد؛ از طریق واژگان به خوبی منتقل شده است. این تصاویر، چهره حقیقی آنان را نشان میدهد. تصویر ابوالعتاهیه از دنیا، ترسیم زشت و ناخوشایند نیست و حتی گاهی نگاه حکیمانه دارد. در انتها باید گفت هر دو شاعر توصیههای بسیاری بر ترک دنیا و تمایلات دنیوی ارائه دادهاند. دلیل عمده هر دو ناپایداری و گذرندگی دنیاست.