بحث «ايجاز، اطناب و مساوات» يکي از مباحث مهم کتب معاني است که از ديرباز مورد توجه علماي بلاغت بوده است، به گونه‌اي که برخي علم معاني را به اين بحث محدود و منحصر کرده‌اند. از اين‌رو در برشمردن گونه‌هاي «ايجاز، اطناب و مساوات» نظريات گوناگوني ارائه شده و تشتت و تناقض گويي‌هاي فراواني در اين حوزه بروز کرده است. اين ويژگي در تعريف اطناب و برشمردن گونه‌هاي آن، نمود بيشتري دارد. در اين مقاله با مراجعه به امهات کتب بلاغي، تعريف کاملي از گونه‌هاي اطناب ارائه شده و با نقد و تحليل گونه‌ها و علل و عوامل شکل‌گيري آنها، از ميزان آشفتگي بحث کاسته شده و زمينه به کارگيري عملي و آسان اطناب در نقد بلاغي متون فراهم آمده است.

منابع مشابه بیشتر ...

65bfa9df2c7a4.jpg

تذکره شبگرد (معاریف علم و ادب و هنر آذربایجان غربی)

غلامرضا دانش فروز

این مجموعه مشتمل است بر معرفی شاعران، نویسندگان، عالمان، عارفان، خوشنویسان و دست اندر کاران موسیقی در استان آذربایجان غربی در دوره معاصر .در کتاب نمونه‌ای از اشعار شاعران به ترکی یا فارسی درج گردیده است ;همچنین علاوه بر ذکر احوال و آثار، پاره‌ای از مختصات شعری و دیدگاه‌های اشخاص نیز به اجمال بررسی شده است .

63ecef8340148.jpg

از پوشکین تا شولوخوف

کتاب تحلیلی است بر ادبیات روسیه در آثار پوشکین، لرمانتوف، داستایفسکی ، گوگول، گنچاروف، تولستوی و چخوف. ادبیات روس یکی از مهمترین ادبیات ملی جهان است که سهمی مهم در ادبیات جهانی دارد. از قرن ۱۱ میلادی آثار و نویسندگانی به زبان اسلاو شرقی وجود داشته اند. در زمان تزارها، اروپایی نمودن جامعه و فرهنگ روس بیش از ۱۲۰ سال طول کشید. در دهه ۳۰ قرن بیست، مکتب ادبی رئالیسم سوسیالیستی کوشید تا مکتب ادبی حاکم در شوروی سابق گردد. روسها وابسته به خانواده زبانی و قومی اسلاو هستند. قرنها ترکهای تاتار و خزرها از همسایگان جنوبی اسلاوهای روس بوده اند. در سال ۹۸۸ میلادی، مسیحیت دین رسمی روسیه شد. تاتارها بعدها سه قرن بر روسیه حاکم شدند. سرانجام خانواده رومانف در سال ۱۶۱۳ به تخت سلطنت روسیه نشست. پتر کبیر در سال ۱۶۸۹ تزار روسیه شد و ۳۰ سال حاکم این کشور بود. وی میگفت که او "آموزنده ای میان آموزنده ها است". ادبیات روس میان سالهای ۱۷۹۰-۱۷۰۰، میان باروک و کلاسیسم بود. در روسیه پیش از انقلاب اکتبر، مکتبهای ادبی مانند باروک، کلاسیسم، احساسات گرایی و روکوکو حاکم بودند. در سال ۱۷۴۸ آکادمی علوم، و در سال ۱۷۵۵ دانشگاه مسکو و مرکزی برای تحقیق و تبلیغ ادبیات افتتاح شدند در قرن ۱۸ اشرافیت روس بود که به دلیل باسواد بودن، قشر حامل ادبیات گردید. لوموسف یکی از آغازگرایان رفرم زبان و تئوری ادبی در روسیه تزاری است. در سال ۱۷۳۹ زبان اسلاوکلیسایی جای خود را به عناصر زبان امروزی روسی داد. گرچه لوموسف خود را خادم دولت و سلطنت تزار میدانست، از زمان او زبان ادبی امروزی روس آغاز به رشد نمود و زبان رسمی روسیه فعلی شد. آموزه رئالیسم سوسیالیستی با همان سهولتی که به دروغ، خود را وارث سنت ملی میدانست، خود را به مردم تحمیل میکرد. در واقع در قرن نوزدهم عده زیادی از روشنفکران روس بودند که هنر در نظر آنها مسئولیت اجتماعی سنگینی داشت، زیبایی هنری را فدای صداقت و حقیقت می کردند و میخواستند که هنرمند نقش نوعی پیامبر اجتماعی را ایفا کند. رمان "چه باید کرد؟" اثر چرنیشفسکی به صورت تیپیک بیانگر این طرز تفکر است که در آن روزگار آزادانه انتخاب شده بود. این رمان با مضمونی فمینیستی بر جنبش آتی ازادی زنان در روسیه تاثیر بسزایی داشت. بدین ترتیب میتوان نویسندگانی از قبیل نکراسف، پیساروف، دابرولیوبوف و نقاشانی مانند رپین را پیشاهنگان رئالیسم سوسیالیستی به حساب آورد. از نگاه فرمالیست ها، آموزه رئالیسم سوسیالیستی از آمیزش دید بی اندازه ساده انگارانه ای از واقعیت با تلاش مبتذلی دنبال نفع شخصی به وجود آمده است. جنبش فرمالیسم روسی در سال ۱۹۱۴ آغاز و در آخرین سالهای دهه ۱۹۲۰ در پی حمله های رژیم استالینیستی از هم پاشید.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5f09ddf9e8be6.png

دیوان شاپور تهرانی

خواجه شرف الدین شاپور(ارجاسب) تهرانی‌ رازی از شاعران نامی اواخر قرن نهم و اوایل قرن‌ دهم هجری است. در مورد او می‌نویسند که به‌ جودت طبع سلیم و حدت ذهن مستقیم معروف‌ و صاحب اخلاق حمیده و صفات پسندیده و سرآمد شعرای زمان خود بوده است.علاقه و ارادتش به‌ خاندان عصمت و ظهارت -علیهم السلام- از جای‌جای اشعارش آشکار و هویداست. تعداد ابیات دیوان موجود که‌ حاصل مقابله هشت نسخه دیوان اوست،4309 بیت است. اشعار شاپور در دیوان حاضر عبارتند از: غزلیات: قسمت عمده اشعار شاپور بنا به‌ ویژگی عصر صفویه غزل است که در این دیوان‌ شامل 484 غزل و جمعا 2918 بیت است. قصاید که شامل 17 قصیده و جمعا 730 بیت است که محتوا و مضامین عمده این قصاید، ستایش خاندان عصمت و طهارت و مدح‌ پادشاهان و وزرای عصر است. مثنوی خسرو شیرین شامل 235 بیت که به تقلید از مثنوی خسرو شیرین نظامی سروده شده، هرچند که شاعر موفق به اتمام این مثنوی نشده‌ است. دو ترجیع‌بند با 208 بیت که‌ دارای مضامین عاشقانه هستند و به تقلید از ترجیع‌بندی سعدی سروده شدند. رباعیات شامل 109 رباعی با معانی و مضامین گوناگون.

نظم/شعر کلاسیک/دیوان
کتاب
57c0a58a5ff91.PNG

معرفي کتاب «مطلع» و جايگاه آن در کتب بلاغي

یحیی کاردگر

«مطلع» از متون بلاغي عروضي قرن يازدهم هجري است که رضي الدين محمد بن محمد شفيع مستوفي از وزراي اديب عصر صفويه، آن را به نگارش درآورده است. اين اثر به اشاره خليفه سلطان مازندراني، وزير دانشمند دربار صفويان، نوشته شده و به او نيز اهدا شده است. موضوع کتاب، عروض، قافيه، معاني، بيان و بديع است. و بر پايه آثار بلاغي و عروضي قبل از خود، بويژه حدائق السحر، معيار الاشعار، معيار جمالي تاليف شده است. اين اثر مي‌تواند حلقه مفقوده بلاغت دوره تيمور و قاجار را به خوبي روشن نمايد و در ترسيم سير کتب بلاغي سهمي بسزا داشته باشد.

فنون ادبی/بلاغت (بیان، بدیع، معانی) پژوهش‌ها/پژوهش‌ در نثر و متون
مقاله