کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب حاضر مشتمل بر دو گفتار به زبان فرانسوی، به خامه توانای استادان گرامی دکتر صفا و لیوه روسای محترم دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و استراسبورگ و یک مقدمه از نویسنده در معرفی کامل نسخه خطی کتابخانه ملی و دانشگاهی استراسبورگ و شرح یکصد و شصت و هشت بیت از مثنوی گلشن راز که متاسفانه شارح عارف آن تاکنون ناشناخته مانده است. و در آخر تعلیقاتی که برای حل مشکلات و توضیح و تعریف لغات و مصطلحات عرفانی و فلسفی به کوشش نویسنده فراهم گردیده است.

این کتاب اشعار فارسی سیدجعفر موسوی حاوی الف) دو مثنوی در بحر خفیف-مخبون محذوف-یکی تحت عنوان (حدیث نفس) شامل موضوعات مختلف در حدود (1723) بیت، و دیگری (بالاخانه غمها) که از نوشته نویسنده معروف (مصطفی لطفی منفلوطی مصری) برداشته شده است و در حدود (303) بیت می باشد. ب) غزلیات ج) متفرقات د) قطعات

قصه زال و رودابه در بستري از تقابل دوگانه (Binaryoppisition) جريان دارد. تقابل بين زابلستان به محوريت زال و کابل به محوريت مهراب. زال و زابل در پرتو فره ايزدي و گزاره‌هاي اهورامزدايي معنا مي‌شوند و مهرداد و کابل با گزاره‌هاي اهريمني، زيرا مهراب از تبار ضحاک مار بدوش و ريشه گرافته از دشت سواران نيزه گزار است. زال بجاي شير انسان‌ها، گوشت و خون حيوانات را خورده و با پاره‌هاي تن و حوش تغذيه شده و در محيط آزاد، بي‌پروا و وحشي وحوش پرورده شده، از اين رو تحت تاثير خوي آزاد و بي‌پرواي کوه و صحرا سنت ريشه‌دار و تابو شده متعارف، مبني بر ممنوعيت پيوند تبار ايزدي و تبار اهريمني را ساخت‌شکني (Deconstruction) مي‌کند و با رودابه از نسل ضحاک ازدواج مي‌نمايد. رستم که محصول ازدواج نسل اهريمن و نسل اهورامزداست گرچه برخورد از فره ايزدي است، اما خون ضحاک در رگ‌هايش جاريست، بنابراين در ساختار شاکله ايزدي رستم چند نقطه ضعف هم گنجانده شده است که از جمله آن مکر با اسفنديار و کشتن سهراب است. ضحاک بدون آنکه بخواهد تحت اغواگري‌هاي اهريمن بيرون، پدر خود را مي‌کشد. رستم بدون اينکه بخواهد تاثير وساوس تفوق طلبانه اهريمن درون، که با عبارت «نام پوشي» توجيه مي‌شد، پسر خود را مي‌کشد. به هر تقدير عناصر داستان، اعم از اشخاص و حوادث، در جرياني از تقابل دوگانه حرکت مي‌کند. اجزا اين تقابل دوگانه، گاه با هم در تعامل (interaction) و گاه در تضاد (Paradoa) هستند، يعني زيرساخت يگانه و روساخت متکثر دارند. بررسي چگونگي ساخت‌شکني در داستان زال و رودابه محور مقاله حاضر است.

تاريخ و جريان‌هاي تاريخي ـ اجتماعي و سياسي در همه جوامع، تاثير بسزايي بر فرهنگ، انديشه، شعر، ادبيات و…. داشته‌اند. فرخي يزدي مبارز آزادي‌خواه در برهه‌اي حساس از تاريخ كشورمان مي‌زيست كه جريان‌هاي سياسي ـ اجتماعي جان و مال ومنابع و فرهنگ و… مردم را به يغما مي‌بردند. زبان فرخي زبان اعتراض به اين يغماگري‌ها بود. در اين نوشتار ضمن بررسي زمينه‌هاي ايجاد نهضت مشروطيت و تاريخ سياسي معاصر، ميزان تاثير جريان‌هاي سياسي بر شعر فرخي مورد مداقه قرار مي‌گيرد.