خلیل مطران معروف به شاعر القطرین از شاعران نواندیش معاصر عرب به شمار میرود. او کوشیده است مضمونها و اندیشههای جدید متناسب با عصر را وارد ادبیات کند و ادبیات را از قید اسلوبهای خشک تقلید برهاند. وی این شهامت را به ادبای دیگر داد که میتوان در عین پایبندی و پیروی از سنتهای ارزشمند گذشته، همگام با عصر به فکر نوشدن بود. خلیل مطران را میتوان شاعری کلاسیک با گرایشهای رمانتیک به حساب آورد و در واقع ادب او حد فاصل بین این دو مکتب است. در این مقاله پس از بررسی ویژگیهای مکتب رمانتیک، به مظاهر این مکتب در اشعار خلیل مطران پرداخته میشود.
میرزا عبدالقادر بیدل که با نوآوریهایش جانی تازه به کالبد شعر پارسیدری دمید، در افغانستان به دلایل پیدا و پنهان محبوبترین شاعر این کشور است. راست گفتهاند که اشعار دلانگیز او ورد شبانه و درس سحرگاه، در مدرسه و خانقاه این دیار میباشد. شاید نزدیکبودن زبان بیدل به زبان مردم افغانستان یکی از این دلایل باشد و به همین سبب هم بود که عملاً بیشترین سهم را درمطالعات بیدلشناسی، پژوهشگران افغانستان به خود اختصاص دادند. فهرست عناوین کتاب عبارتند از: زیست نامه بیدل، بیدل و افغانستان، شعر بیدل پژواک ندای زمان اوست، ستایشگر برادری و برابری ملل، سیمای انسان در شعر بیدل، تمایلات جوانمردی در نحوه زیست و سخن بیدل.
پیدایش و تکامل و زوال مکتبهای ادبی در اروپا پیش از آنچه حاکلی از تحولات ذوق هنری باشد، نشانه تحولات اجتماعی است که در طی چند قرن اخیر دنیای مغرب را دگرگون کرده است. این کتاب در واقع نخستین گام بلندی است که در راه توضیح و تشریح خصوصیات مکتبهای ادبی برای خواننده فارسیزبان برداشته است. از آنجا که مؤلف قصد نداشته به جنبههای اجتماعی این مکتبها و چگونگی تکامل تاریخی آنها بپردازد، خواننده نباید توقع تجزیه و تحلیل انگیزههای اجتماعی جنبشهای ادبی را در این کتاب داشته باشد، بلکه باید محدودیتهای در کار مؤلف را در نظر بگیرد و به درک مشخصات هنری و استتیک مکتبهای ادبی و آشنایی با نمایندگان آنها قناعت کند.
نویسنده در مورد علت تالیف کتاب می گوید: در این رساله نوعی از اشعار عربی را به نام موشحات مطالعه کرده و پای از دامنه مباحث کاملا فنی بیرون ننهاده ام، به علاوه تتبع اشعار مذکور تاکنون در کشور ایران سابقه نداشته و کلمه موشح نیز در نزد صاحب المعجم از حدود صنعتی از محسنات بدیعی تجاوز نکرده است....
موضوع کتاب پارسیان عربی نویس دو مقاله درباره عبدالحمید کاتب و بدیع الزمان همدانی است که توسط فیروز حریرچی تالیف شده و در سال 1345 منتشر شده است