کتابخانه مجازی ادبیات

بوستان، همتای جاودانه‌ی گلستان، با این تفاوت که منظوم است. این منظومه‌ی چهارهزار بیتی همانند گلستان داستان به داستان و مواعظ شیرینی در آغاز یا انجام هر داستان در آن آمده است. وزن این منظومه، همانند شاهنامه‌ی فردوسی (بحرمتقارب) است. این اثر درخشان هم‌مانند گلستان مخاطب عام و خاص دارد و مطبوع هر طبعی است، و بیش از هفتصد سال است که در اقلیم فارسی زبان (علاوه بر ایران، شبه قاره‌ی هند، افغانستان و آسیای میانه به ویژه سمرقند و بخارا و تاجیکستان) در مکتب‌خانه‌ها و سپس در عصر جدید در آموزشگاه‌ها و مدارس عالی و دانشکده‌ها کتاب درسی آموزشی است و مهمترین درسی که می‌دهد درس زندگی است. بوستان مشتمل بر 10 باب است : 1. در عدل و تدبیر و رای 2. در احسان 3. در عشق و مستی و شور 4. در تواضع 5. در رضا 6. در قناعت 7. در عالم تربیت 8. در شکر بر عافیت 9. در توبه و راه صواب 10 .در مناجات و ختم کتاب.

اوحدالدین انوری ابیوردی (متوفای 585 ق) مشهور به انوری از شعرای بزرگ و سخن‌سرایان نامدار قرن ششم هجری است. دیوان انوری از مهم‌ترین آثار ادب پارسی به حساب می‌آید و شامل قطعات، غزلیات، قطعات و رباعی‌های وی است. ابن یمین، سعدی، ایرج میرزا و از وی متأثر هستند.

انوری از شاعران بزرگ ایرانی است که شعر او هم بر شاعران همدوره او و هم بر شاعران پس از او تأثیر داشته است. دیوان او تا امروز چندین بار در ایران و هند به چاپ رسیده است که از میان آنها دو تصحیح که در ایران انجام شده از اقبال عمومی برخوردار شده است. در ایران ابتدا سعید نفیسی به جمع‌آوری اشعار انوری پرداخت و پس از او محمدتقی مدرس رضوی دیوان انوری را تصحیح کرد. در این جستار به معرفی نسخه‌ای کهن از دیوان انوری که در کتابخانه مجلس موجود است، پرداخته و بر ضرورت تصحیح انتقادی دیوان انوری تأکید کرده‌ایم. هیچ یک از دو مصحح محترم از این نسخه استفاده نکرده‌اند. این نسخه که در سال 680 هجری قمری کتابت شده است، حاوی دو غزل، 5 قطعه و 84 رباعی نویافته از انوری است که در چاپ‌های پیش از این در دیوان انوری وارد نشده‌اند.

سرقت ادبي موضوعي است كه از گذشته تا امروز دامنگير شاعران و نويسندگان بوده و در بين كساني كه توانايي آفرينش اثري درخور و شايسته نداشته‌اند، رواج داشته است؛ حتي شاعران بزرگ و نام آور نيز گاه مرتكب سرقت ادبي شده‌اند. در اين جستار ضمن نشان‌دادن شواهد و نمونه‌ها، سرقت‌هاي ادبي عبدالواسع جبلي، شاعر نامي قرن ششم از ديوان سنايي غزنوي، شاعر بزرگ هم دوره او، واکاوي شده است. در اين بررسي به اين نتيجه رسيده‌ايم که تمام انواع سرقات و به خصوص «انتحال» و «اغاره» را در ديوان عبدالواسع جبلي مي‌توان ديد. وي قطعاتي از شعر سنايي را در بيشتر قالب‌هاي ادبي و بخصوص قالب قصيده و غزل، سرقت كرده است.