کتابخانه مجازی ادبیات

در زمانی که مملکت وسیع ایران در تب و تاب هرج و مرج و ملوک الطوایفی می سوخت و هر کدام از امرای تیموری و آق قویونلو و دیگر حکام محلی گوشه ای از این مرز و بوم را مقر حکمروائی خود نموده بودند اسماعیل میرزا توانست با سرکوب یکی از بانفوذترین و مقتدرترین طوایف حاکم بر ایران یعنی آق قویونلو در شرور در بهار سال 907 بنیان حکومتی را در این کشور استوار سازد که قدرت و سلطه آن تقریبا دو قرن و نیم امتداد یافت. صفویان که خود را منسوب به هفتمین امام شیعیان می کردند توانستند با ایجاد تمرکز سیاسی و وحدت مذهبی از طریق رسمیت دادن به مذهب شیعه ایران را از حالت تشتت و تجزیه و خان خانی بیرون آورند. افراد جانبازی که شاه اسماعیل را در این امر خطیر یاری کردند و تمرکز سیاسی و وحدت مذهبی کشور مدیون خون و رنج ایشان است بخ مناسبت کلاه سرخ رنگ خویش در تاریخ به نام قزلباش شهرت یافتند. این کتاب رساله ایست درباره طوایف مختلف و امرای قزلباش همراه با اندکی از وقایع مهم مربوط به زمان هریک از آنان.

مولف در مورد کتاب میگوید: از دیرباز به شعرهای دلپذیر و دل نشین وحشی بافقی یزدی عشق می ورزیدم. و در هر فرصتی که دست می داد، از نسخه های چاپی و سنگی و خطی کتابخانه های مختلف ایران و پاکستان بهره می بردم. قضا را نشریه طلایه بازنگری کلیات وحشی را به اینجانب واگذار کرد. تردیدی نیست که با پیدا شدن نسخه های خطی جدید و جنگها و تذکره شعرا، روز به روز آثار مشاهیر ادب این کشور جامع تر می شود و چاپهای جدیدتری در اختیار علاقمندان قرار می گیرد. البته این به معنای نفی زحمات و خدمات محققان و دانشمندانی که سالیان درازی از عمر خود را یکسره صرف پژوهش و تصحیح آن کرده اند، و تقدم فضل دارند، نیست.

در آغاز این کتاب نوشته‌ای با عنوان "تاریخ ادب فرهنگ یزد "آمده که در آن به تاریخ ایران در نیمه نخست عصر قاجار، تاریخ یزد در حیات "وامق "(مولف تذکره میکده)، و وضع ادب و فرهنگ در عصر قاجار (به ویژه در یزد) اشارتی رفته است .در بخش دوم کتاب، تذکره میکده و جایگاه آن در تاریخ ادب فارسی، بررسی می‌شود .(تذکره میکده معرفی شاعران یزد یا مقیم یزد است که معاصر مولف بوده‌اند" .شاعرانی که وامق یزدی در تذکره خود آورده است، اغلب آنها را خود دیده و با آنها دوستی و همراهی داشته است .در محضر برخی از آنها نیز کسب فیض نموده است .از شصت شاعر و عارف و خوشنویس و هنرمندی که از آنها نام می‌برد، تنها با چند نفر ...دیدار و برخوردی نداشته است .("...در این بخش همچنین به ارزش‌های ادبی، تاریخی، اجتماعی و فرهنگی تذکره میکده اشاره شده است ;ضمن آن که نگارنده انتقاداتی بر تذکره میکده آورده است .پایان بخش دوم، شرحی است بر زندگی و آثار محمدعلی وامق یزدی که در پی آن، متن تذکره میکده درج گردیده است .

این گزیده با مقدمه‌ای در شرح حال، عقاید، آثار و ویژگی‌های شعری سراینده آغاز می‌شود .افزون بر آن، گردآورنده شیوه انتخاب و تدوین گزیده را شرح می‌دهد .بخشی از کتاب با عنوان "دیدگاه‌ها"، به نوشته‌هایی از صاحب نظران و پژوهشگران درباره "وحشی بافقی" و شعر او اختصاص دارد .این اشعار شامل غزلیات، قصاید، مثنویات، ترکیب‌بند، ترجیع‌بند، قطعات و رباعیات "وحشی بافقی" است که با شرح برخی ادبیات و واژگان همراه شده است .در پایان، واژه‌نامه و به چاپ رسیده است .